موافقت نامه جنبه های تجاری حقوق مالکیت فکری (TRIPs)
معرفی سند:
این سند جزء لاینفک و اسناد لازم الاجرای سازمان تجارت جهانی است، یکی از جامع ترین و کامل ترین مقررات درباره حقوق مالکیت فکری محسوب میگردد که تاکنون در سطح بین‌المللی وجود داشته است.
این موافقت نامه از نظر پوشش، انواع مختلف حقوق مالکیت فکری را شامل گردیده و مقررات ماهوی نسبتاً کاملی را در راستای حمایت از آنها بیان میدارد. این موافقت نامه در سال 1994 مورد توافق عمومی قرار گرفت و سازمان تجارت جهانی (WTO) روند نظارتی و اجرایی آن را عهده دار است.
از مهمترین ویژگیهای این موافقت نامه می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
- موافقت نامه TRIPs از نظر پوشش، انواع مختلف حقوق مالکیت فکری از قبیل حق مولف، حق نسخه برداری و حقوق جانبی (حقوق اجرا کنندگان، تولیدکنندگان آثار صوتی، و سازمانهای پخش رادیو تلویزیونی) ،علائم تجاری، علائم جغرافیایی، طرحهای صنعتی، حق اختراع طرحهای ساخت مدارهای یکپارچه و اطلاعات افشاء نشده را شامل می گردد.
- موافقت نامهTRIPs ضمن تعیین استاندارد های حداقل به برخی از کنوانسیونهای سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO) از قبیل کنوانسیون پاریس برای حمایت از مالکیت صنعتی ، کنوانسیون برن برای حمایت از آثار ادبی و هنری ، کنوانسیون بین المللی حمایت از اجراکنندگان و تولید کنندگان آثار صوتی و سازمانهای پخش رادیو تلویزیونی (کنوانسیون رم) و معاهده مالکیت فکری در خصوص طرحهای ساخت مدارهای یکپارچه (معاهده واشنگتن) اشاره نموده و مقررات ماهوی آنها را لازم الاجرا دانسته است.
- موافقت نامه TRIPs با تأکید بر مسأله اجرا به مواردی از قبیل رویه های اداری، مدنی و کیفری اشاره نموده و قواعدی را در خصوص اقدامات موقتی و تأمینی و رویه های خاصی را جهت اجرا در مرزها بیان می دارد.
- موافقت نامه TRIPs در خصوص حل و فصل دعاوی میان اعضای سازمان تجارت جهانی ، رکن حل اختلاف را صالح در رسیدگی دانسته و برابر تفاهم نامه حل اختلاف ، موضوع به رکن حل اختلاف ارجاع و در آنجا رای نهایی صادر خواهد شد.
از آنجایی که کشور ما به دنبال پیوستن به سازمان تجارت جهانی است و پیوستن به موافقت نامه تریپس از شروط لازم در پیوستن به سازمان تجارت جهانی است لذا به نظر می رسد که پیوستن ما به قوانین کپی رایت گریز ناپذیر است چرا که معاهده تریپس بسیاری از مواد معاهده برن را شامل می شود با این تفاوت که معاهده تریپس لازم الاجراست و پیگرد قانونی برای کشور ها دارد.
در اینجا بد نیست لیستی از کشورهایی که عضو معاهده برن نمی باشند ذکر شود. از مشاهده نام ایران در کنار این کشورها چه احساسی به شما دست می دهد؟! آیا زمان آن نرسیده است که ما به صورت انتخابی به کپی رایت بپیوندیم نه از روی اجبار در جهت پیوستن به سازمان تجارت جهانی؟
کسانی که مخالف پیوستن ما به کپی رایت هستند فهرست زیر را به دقت ملاحظه فرمایند تا روشن شود چه کشورهایی به کپی رایت پیوسته اند و نام آنها در این لیست نیست! آیا صنعت نشر آنها راکد شده است؟ آیا با گرانی کتاب روبه رو شده اند؟ آیا اقتصاد نشر آنان ورشکست شده است؟ و…؟!!!
فهرست کشورهایی که کپی رایت را نپذیرفته اند عبارتند از:
- ایران
- اتیوپی
- اریتره
- افغانستان
- آنگولا
- اوگاندا
- برمه(میانمار)
- بوروندی
- ترکمنستان
- توالو
- تیمور شرقی
- جزایر سلیمان
- سائوتومه و پرنسیپ
- سن مارینو
- سومالی
- سیرالئون
- سیشل
- عراق
- کامبوج
- کریباتی
- کویت
- گینه نو
- لائوس
- مالدیو
- موزامبیک
- نائورو
- وانواتو
- یمن
البته این لیست مربوط به سال 2007 است و اخیرا کشور عراق نیز به قانون کپی رایت پیوست.
برای مشاهده متن کامل موافقتنامه تریپس (ترجمه فارسی) روی دگمه زیر کلیک کنید: