فرض کنید تولید یک فیلم سینمایی در تاریخ 10 دی 1397 به پایان رسیده و در 15 تیر 1398 اکران (عرضه عمومی) شده است.
پرسش: حمایت قانون از این اثر از چه تاریخی آغاز شده و این حمایت تا چه مدت ادامه خواهد داشت؟
پاسخ: حمایت از اثر در حقوق مالکیت فکری از دو جنبه مادی و معنوی قابل بررسی است:
جنبه معنوی:
از جنبهی معنوی، حمایت از اثر به محض خلق آن آغاز میشود، بدون اینکه به مدتزمان خاصی محدود باشد. بنابراین اثر سینمایی از تاریخ 10 دی 1397، از جنبه معنوی مورد حمایت بوده و این حمایت همیشگی خواهد بود.
جنبه مادی:
قاعده کلی: طبق ماده 12 قانون حمایت از حقوق مؤلفان، مصنفان و هنرمندان (مصوب 1348) و همچنین مطابق با قانون اصلاح ماده 12 قانون حمایت از حقوق مؤلفان، مصنفان و هنرمندان (مصوب 1389)، قاعده کلی آن است که آثار ادبی و هنری به محض خلق از حمایت برخوردار بوده و مدت حمایت به اندازهی عمر پدیدآورنده بهعلاوهی پنجاه سال پس از فوت اوست.
استثنا در آثار سینمایی: امّا این قاعده چند استثنا دارد که یکی از آنها مربوط به آثار سینمایی است. طبق ماده 16 قانون حمایت از حقوق مؤلفان، مصنفان و هنرمندان، حمایت از آثار سینمایی از زمان نشر یا عرضهی آنها آغاز شده و تا سی سال بعد ادامه خواهد داشت:
ماده 16 – ” در موارد زیر حقوق مادی پدیدآورنده از تاریخ نشر یا عرضه به مدت سی سال مورد حمایت این قانون خواهد بود:
1- اثرهای سینمایی یا عکاسی”
بنابراین حقوق مادی فیلم سینمایی مذکور از تاریخ اکران (عرضه) یعنی تاریخ 15 تیر 1398 آغاز شده و تا سی سال بعد یعنی 15 تیر 1428 ادامه خواهد داشت.