اول: اجزاء یک آدرس سایت
آدرس سایت ها در فضای اینترنت سه جزء دارد. برای مثال اجزای آدرس www.example.ir عبارتند از:
۱. www که مخفف worldwide web به معنای شبکه‌‌ی جهانی است و نشان‌‌دهنده‌‌ی اینترنتی بودن آدرس است. این جزء در فضای اینترنت مفروض است و ذکر نکردن آن در آدرس الزامی نیست.
۲. example که نام دامنه نام دارد
۳. ir که از آن به”دامنه” تعبیر می‌‌شود.
دوم: برای ایجاد یک نام دامنه چه باید بکنیم؟
برای احداث یک وب سایت، اولین کاری که باید انجام دهیم انتخاب نام دامنه (جزء دوم) است. بدین منظور به وب سایت whois.net مراجعه کرده و اسم انتخابی خود را جستجو می‌‌کنیم. اگر نام مورد نظر ما پیش از این توسط شخص دیگری به ثبت نرسیده باشد، در این صورت می¬توانیم به ثبت آن اقدام کنیم. امّا در صورتی که شخص دیگری پیش از ما این نام را ثبت کرده باشد، مشخصات ثبت کننده اعم از نام و آدرس ایمیل برای ما نمایش داده خواهد شد و اگر استفاده از آن نام برای ما اهمیت بالایی دارد می‌‌توانیم با ثبت کننده آن وارد مذاکره شده و نام دامنه را از ثبت کننده قبلی آن خریداری کنیم. نکات زیر را در زمان ثبت نام دامنه به خاطر داشته باشید:
• باید توجه داشت که هر نام دامنه در هر دامنه منحصر به فرد است. به عبارت دیگر، نام دامنه‌‌ی example در دامنه‌‌ی .ir ثبت شده و شخص دیگری نمی‌‌تواند این نام دامنه را مجدداً در دامنه‌‌ی .ir به ثبت برساند. امّا می‌‌توان این نام را در دامنه‌‌ی .com به ثبت رساند زیرا نام دامنه‌‌ی example در دامنه‌‌ی .com منحصر به فرد محسوب می‌‌شود.
• این امر می‌‌تواند در عمل زمینه ساز برخی سوء استفاده ها باشد. برای مثال شخصی با ثبت نام دامنه‌‌ای (مثلا نام دامنه‌‌ی digikala) در دامنه‌‌ای دیگر مثلا com یا net یا org یا دامنه‌‌های دیگر، از شهرت دیجی کالا استفاده کرده و بدین ترتیب گمراهی مشتریان را موجب می‌‌شود.
بنابراین به متقاضیان ثبت نام دامنه توصیه می شود که نام موردنظر خود را در تمامی دامنه‌‌ها به ثبت برسانند تا راه هر گونه سوء استفاده را ببندند.
سوم: دامنه‌‌ی سطح بالای عمومی و کشوری چیست؟
آخرین جزء از سمت راست در یک آدرس اینترنتی، دامنه‌‌ی سطح بالا نام دارد.
برای مثال در آدرس www.example.com ، .com دامنه‌‌ی سطح بالا نامیده می‌‌شود. دامنه‌‌ی سطح بالا نیز خود به دو نوع تقسیم می‌‌شود:
۱. دامنه‌‌ی سطح بالای عمومی مانند .com .net, .org, که همه‌‌ی افراد می توانند از آنها استفاده کنند.
۲. دامنه‌‌ی سطح بالای کد کشوری که منحصر به کشورهاست و تنها برای شهروندان همان کشور ثبت می‌‌شود مانند: .ir .uk .fr و غیره.
چهارم: ثبت نام دامنه
آیکان که به معنای “شرکت اینترنتی نام ها و اعداد واگذار شده” است، یک سازمان بین المللی غیرانتفاعی مستقر در کالیفرنیاست که مدیریت نام‌‌های دامنه‌‌ی عمومی و کشوری را بر عهده دارد.ثبت نام‌‌های دامنه در دامنه‌‌های سطح بالای عمومی مانند .com در نمایندگی‌‌های آیکان در کشورهای مختلف انجام می‌‌شود. برای مثال ۱&۱ Internet AG به عنوان مرجع ثبت دامنه .com در آلمان فعالیت می‌‌کند. متولی ثبت نام‌‌های دامنه در ایران، ایرنیک (واحد ثبت دامنه‌‌ی سازمان فیزیک نظری و ریاضیات) و تحت نظارت سازمان جهانی آیکان است. شرایط ثبت نام دامنه طبق مندرجات وب سایت ایرنیک به ترتیب زیر است:
۱. حداقل طول دامنه سه حرف و حداکثر ۶۳ حرف است.
۲. تنها حروف انگلیسی و ارقام و نشانه (-) مجاز است.
۳. به منظور ثبت نام های دامنه با مفهوم مذهبی خاص، مجوز کتبی وزارت ارشاد مورد نیاز است.
۴. ثبت نام‌‌های دامنه‌‌ی تداعی کننده‌‌ی فعالیت‌‌های غیرقانونی و خلاف قانون ممنوع است.
۵. ثبت نام دامنه با نام ایران، استان ها، شهرها و کد آن ها ممنوع است.
۶. ثبت نام دامنه با اسامی ملّی مانند نام مشاهیر، اماکن عمومی و وقایع ملّی تنها با مجوز وزارت ارشاد مجاز است.
منبع: برگرفته از مقاله‌‌ی «آشنایی با مسائل نام‌‌های دامنه» دکتر طاهر حبیب زاده