رایانش ابری یک مدل شبکه ای کامپیوتری است که به کاربران امکان دستیابی به نرم افزارهای مشترک و منابع اطلاعاتی را می‌دهد. مدل مذکور در حیطه کسب و کار و در میان اشخاص حقیقی از شهرت و محبوبیتی روزافزون برخوردار می‌شود. برای مثال هنگامی‌که شما از سرویس جی میل برای نامه‌های الکترونیکی یا تقویمتان استفاده می‌کنید یا از اسنپ فیش برای اشتراک گذاری و ذخیره آنلاین عکس‌هایتان استفاده می‌کنید یا اگر کسب و کار شما اطلاعات را از راه دور و از طریق یک سرور تأمین کننده ثالث ذخیره می‌کند، شما در حال غوطه خوردن در یک ابر هستید. یادداشت پیش رو، به منظور هدایت شرکت‌های مشغول به کار در یک ابر و یا شرکت‌هایی که در فکر استفاده از رایانش ابری هستند، پاره‌ای از دعاوی مطروحه در امریکا که متضمن مباحث مستقیم و ماهوی در این حوزه هستند را مورد بررسی قرار می‌دهد. در دعاوی مذکور به مباحثی از قبیل صلاحیت شخصی، حق بر حفظ حریم خصوصی، اکتشافات الکترونیکی و نقض حقوق مالکیت فکری پرداخته می‌شود.
1) صلاحیت شخصی: استفاده از رایانش ابری و افزایش امکان الزام شرکت‌ها به دفاع از دعاوی حقوقی در سایر ایالات
در سال ۲۰۰۸ دادگاه رسیدگی کننده به دعوای شرکت Forward Foods LLC علیه شرکت Next Proteins, Inc. در خصوص نحوه اثرگذاری رایانش ابری بر صلاحیت شخصی تصمیم‌گیری نمود. در مورد مذکور، خواهان دعوایی را در خصوص نقض قرارداد و تدلیس ناشی از فروش محصولات غذایی، در محلی غیر از اقامتگاه خوانده اقامه کرد. مقر و اقامتگاه اصلی خواهان در نوادا و اقامتگاه شریک وی (Emigrant Capital) در نیویورک واقع شده بود. شرکت خوانده در کالیفرنیا به ثبت رسیده و اقامتگاه اصلی وی در آن ایالت قرار داشت. شرکت Emigrant Capital ۹۴ درصد از سهام شرکت خواهان را در اختیار داشت و بر آن بود تا دادخواست مشترک را در نیویورک به ثبت برساند. خوانده، با استناد به فقدان صلاحیت شخصی و عدم صلاحیت دادگاه رسیدگی کننده، اقدام به رد ادعای خواهان نمود.
آغاز تعامل میان متداعیین به زمانی باز می‌گشت که شرکت Next Proteins به منظور تسهیل فروش محصولات غذایی خود، شرکت ثالثی را به استخدام در آورد تا فضایی را با عنوان «اتاق اطلاعات مجازی» ایجاد کند. هدف از ایجاد چنین فضایی این بود که شرکت مذکور بتواند اسناد الکترونیکی مرتبط با تجارتش را در آن آپلود کند و اجازه دهد کسانی که علاقه‌مند به خرید از شرکت هستند، از طریق رمز عبور به این فضا دسترسی داشته باشند. در این فضا امکان دانلود کردن اسناد برای خریداران علاقه‌مند وجود داشت. Next Proteins به عنوان فروشنده، گذرواژه‌ای را جهت دسترسی به اتاق مجازی به Emigrant Capital به عنوان خریدار اعطا کرد تا از این طریق امکان دسترسی به اتاق مجازی و بررسی اسناد خود را برای خریدار در دفتر کار وی در نیویورک فراهم آورد. فروشنده در صورت نیاز خریدار به اسناد و اطلاعات بیشتر، اسناد و اطلاعات را در فضای مجازی مذکور آپلود نموده و در اختیار خریدار قرار می‌داد.
با توجه به این امر، دادگاه مقرر نمود که فعالیت‌های الکترونیکی شرکت فروشنده، حداقل تماس لازم با نیویورک را برقرار نموده و از این رو، صلاحیت شخصی محقق شده است.
در تحلیل صلاحیت شخصی، دادگاه وجود یک فضای مجازی و آپلود اطلاعات در آن جهت دسترسی خریدار در نیویورک به آن را مد نظر قرار داده و آن را برای تحقق صلاحیت شخصی کافی دانسته است. با این حال، عواملی در این پرونده وجود داشت که دادگاه کالیفرنیا را برای رسیدگی به دعوی مناسب‌تر می‌ساخت و ارتباطات برقرار شده در نیویورک مانع از آن نمی‌شد که دادگاه کالیفرنیا، مکان مناسب‌تری جهت رسیدگی به این پرونده قلمداد شود.
2) حق بر حفظ حریم خصوصی: رابطه درک قضات از فن‌آوری، با تمایل آنان در جهت به رسمیت شناختن حق بر حفظ حریم خصوصی در رابطه با اطلاعات ذخیره شده در ابرها
مباحث مطروحه در دعوای State علیه Bellar، برای شرکت‌ها و اشخاص حقیقی که در حال حاضر از خدمات رایانش ابری جهت ذخیره سازی اطلاعات استفاده نموده و نگران حفظ حریم خصوصی خود هستند، دلگرم کننده است. در این پرونده خوانده به واسطه شواهد متعدد کیفری که در خصوص پورنو گرافی کودکان در کامپیوتر شخصی‌اش یافت شده بود، متهم شد. متهم کامپیوتر خود را به تعمیرکاری سپرده بود. تعمیرکار عکس‌هایی با محتوای مذکور را در این کامپیوتر یافته و آن را به پلیس تحویل داد. نظرات مخالفی که قضات در این پرونده ابراز نموده‌اند، نمونه‌ای عالی برای مباحث مربوط به رایانش ابری و حق بر حفظ حریم خصوصی محسوب می‌شود. یکی از قضات پرونده در این خصوص این گونه اظهار نظر می‌کند:
تعلق رسانه و ابزاری که اطلاعات به صورت الکترونیکی در آن ذخیره و نگهداری می‌شود به دیگران، موجب از بین رفتن حق اشخاص بر حفظ حریم خصوصی‌شان نخواهد شد. هنجارهای اجتماعی ما، به تدریج، ذخیره‌سازی و نگهداری اطلاعات در ابرهای سرورهایی که به ارائه دهندگان خدمات اینترنتی تعلق دارد را جایگزین نگهداری این اطلاعات در کامپیوترهای شخصی می‌نماید. من بر این باور هستم که استقرار این اطلاعات در سرورهای متعلق به غیر، موجب کاهش محرمانگی و خصوصی بودن آن نخواهد شد.
ترویج روزافزون آگاهی میان قضات مسلط بر امور فناورانه، این انتظار را برای متداعیین ایجاد می‌کند که اطلاعاتی که در ابرها ذخیره کرده‌اند، مشمول حق بر حفظ حریم خصوصی قرار گیرد. به نظر می‌رسد با افزایش به رسمیت شناخته شدن رایانش ابری در محاکم، حق بر حفظ حریم شخصی در خصوص اطلاعات ذخیره شده در ابرها نیز بیشتر مورد حمایت واقع شود.
3) اکتشافات الکترونیکی: عدم مستثنا شدن شرکت‌ها از الزام به ارائه اطلاعات به دادگاه در راستای کشف حقیقت، به واسطه استفاده از اشخاص ثالث جهت ذخیره‌سازی داده‌ها
دعوای Columbia Pictures, Inc. علیه Bunnel دعوایی با مضمون نقض حقوق مالکیت ادبی، هنری است. در این پرونده، خواهان که یک استودیوی فیلم‌سازی است، علیه خوانده که وبسایتی است که به دلیل فراهم آوردن امکان دانلود برای کاربران، سرقت فیلم‌ها و برنامه‌های تلویزیونی خواهان را تسهیل می‌کرد، اقامه دعوی نمود. در مرحله تجدیدنظرخواهی، خوانده مدعی آن شد که به دلیل استخدام شخص ثالث جهت ذخیره سازی اطلاعاتش، امکان آن را ندارد که اطلاعات مورد نیاز را در راستای کشف حقیقت به دادگاه ارائه دهد. وی علت این امر را عدم ثبت اطلاعات توسط شخص ثالث مذکور عنوان نمود. دادگاه تجدید نظر این ادعا را نپذیرفت چراکه بر این باور بود که اطلاعاتی که توسط شخص ثالث نگهداری شده، تحت مالکیت و کنترل خوانده بوده و این امکان برای وی وجود داشته که همان‌طور که اطلاعات را به سرور شخص ثالث منتقل کرده است، مجدداً آن را به سرور شخصی خود بازگرداند.
4) نقض حقوق مالکیت ادبی، هنری:
در دعوای Cartoon Network علیه CSC Holdings, Inc.، خواهان که تولیدکننده برنامه‌های مشمول حقوق مالکیت ادبی، هنری، بود علیه شرکت Cablevision اقامه دعوی نمود. خواهان مدعی آن بود که سیستم «RS-DVR[۱]» مبتنی بر رایانش ابری خوانده، حق مالکیت ادبی، هنری وی را نقض نموده و خواهان این بود که عرضه این فناوری به بازار از جانب خوانده منوط به پرداخت حقوق تولیدکنندگان محتوای برنامه باشد. دادگاه بدوی رأی خود را به نفع دارندگان حقوق مالکیت ادبی، هنری صادر کرد و این امر منجر به تجدیدنظرخواهی خوانده دعوی شد.
دادگاه تجدیدنظر، فناوری RS-DVR را به صورت مستقیم ناقض حقوق مالکیت ادبی، هنری تولیدکنندگان محتوی ندانست و از این رو رأی دادگاه بدوی را نقض نمود.
دادگاه تجدیدنظر این گونه استدلال نمود که اطلاعاتی که حاوی برنامه‌های مشمول حق مالکیت ادبی، هنری هستند و به حافظه میانی منتقل شده و این امکان را برای خریدار فراهم می‌آورد تا با استفاده از فناوری RS-DVR به ضبط برنامه بپردازد، برای مدت بسیار کوتاهی، معادل ۱.۲ ثانیه در حافظه میانی باقی می‌ماند. از این رو اطلاعات مذکور به گونه‌ای که به موجب قانون حمایت از حقوق مالکیت ادبی، هنری قابل تکثیر باشند، تثبیت نمی‌شوند. علاوه بر این، از آنجایی که تهیه نسخه غیرمجاز از برنامه‌ها توسط مشتریان صورت گرفته، نمی‌توان استفاده از فناوری RS-DVR از جانب شرکت تجدیدنظرخواه را نقض مستقیم حقوق مالکیت ادبی، هنری دانست. در نهایت، دادگاه این گونه مقرر نمود که استفاده از نسخه تکثیر شده یک برنامه از سوی مشتری برای استفاده شخصی، عرضه به عموم محسوب نشده و لذا، حق انحصاری مندرج در قانون حمایت از حقوق مالکیت ادبی، هنری را نقض نمی‌نماید.
نتیجه این که اشخاص در صورتی می‌توانند در خصوص حقوق مالکیت ادبی، هنری خود اقامه دعوی نمایند که نقض حق به عنوان نتیجه مستقیم فعالیت اشخاص حقیقی یا حقوقی در یک ابر، صورت گرفته باشد. به اشتراک گذاشتن اثر در یک وب‌سایت بدون کسب مجوز از دارنده حق و استفاده از ابر جهت عرضه آثار غیرمجاز به کاربران اینترنت، نمونه‌هایی از این امر است.
[۱] – Remote Storage Digital Video Recorder