سازمانهای بین المللی و مالکیت فکری (سازمان تجارت جهانی)

سازمان تجارت جهانی
World Trade Organization (WTO)

سازمان تجارت جهانی که در سال 1995 تأسیس شد، بزرگترین سازمان بین‌‌المللی است که در زمینه‌‌ی مقررات تجاری بین کشورها فعالیت می‌‌کند و مقر آن نیز در ژنو (سوئیس) است. هدف این سازمان، برقراری روابط تجاری بین کشورهای جهان به آسان‌‌ترین، روان‌‌ترین و آزادانه‌‌ترین شکل ممکن است.
سازمان تجارت جهانی نقش‌‌های متعددی را در عرصه‌‌ی بین‌‌الملل ایفا میکند. از جمله اینکه مدیریت یک سیستم بین‌‌المللی در حوزه‌‌ی مقررات تجاری را بر عهده داشته، اختلافات تجاری بین اعضا را حل و فصل نموده، و به عنوان مجمعی برای برگزاری مذاکرات تجاری عمل میکند. همچنین از کشورهای در حال توسعه نیز حمایتهای لازم را به عمل می‌‌آورد.
شایان ذکر است که سازمان تجارت جهانی به موجب مذاکراتی موسوم به “مذاکرات دور اروگوئه” تأسیس گردید. مذاکراتی که حدود هشت سال به طول انجامید و ماحصل آن، علاوه بر تأسیس سازمان تجارت جهانی، انعقاد چندین موافقتنامه در موضوعات گوناگونی همچون خدمات، پوشاک و منسوجات، کشاورزی و مالکیت فکری بود.موافقنامه تریپس در زمینه مالکیت فکری نتیجه مذاکرات دور اروگوئه است:

موافقتنامه‌‌ی تریپس (TRIPS)
موافقتنامه جنبه‌‌های تجاری مالکیت فکری (تریپس)، در سال 1994 و در نتیجه‌‌ی مذاکرات دور اوروگوئه منعقد شد. انعقاد این موافقتنامه حاکی از اهمیت مالکیت فکری و ارتباط گسترده‌‌ی آن با تجارت است. انواع مختلف حقوق مالکیت فکری در تریپس مورد اشاره قرار گرفته و استانداردهایی حداقلّی برای حمایت از این حقوق مقرّر شده است.
تمامی اعضای سازمان تجارت جهانی ملزم به رعایت موافقتنامه تریپس هستند. علاوه بر این، طبق موافقتنامه‌‌ی تریپس، اعضای سازمان تجارت جهانی موظف به رعایت مقررات کنوانسیون پاریس (در حمایت از مالکیت صنعتی)، کنوانسیون برن (در حمایت از مالکیت ادبی و هنری)، کنوانسیون رم (در حمایت از اجرا کنندگان و تولیدکنندگان آثار صوتی و سازمانهای پخش رادیویی)، و معاهده مالکیت فکری در حمایت از مدارهای یکپارچه هستند. در راستای اجرای بهتر این موافقنامه همکاری مشترکی بین وایپو و سازمان تجارت جهانی شکل گرفته است:

موافقنامه‌‌ همکاری میان سازمان تجارت جهانی و سازمان جهانی مالکیت فکری
همانطور که در متن موافقتنامه‌‌ی تریپس نیز ذکر شده است، سازمان تجارت جهانی خواهان برقراری روابط متقابل با سازمان جهانی مالکیت فکری و دیگر سازمانهاست. بنابراین به منظور تسهیل اجرای موافقتنامه‌‌ی تریپس، موافقتنامه‌‌ای بین سازمان تجارت جهانی و سازمان جهانی مالکیت فکری در سال 1995 منعقد و در سال 1996 لازم الاجرا گردید. طبق این موافقتنامه، همکاری بین این دو سازمان در سه حوزه‌‌ی اصلی دنبال میشود:

•  دسترسی به قوانین و مقررات ملّی و ترجمه‌‌ی آن،
• اجرای سیاستها و رویه‌‌های حمایت از نشان‌‌های مملکتی، و
•  همکاری‌‌های فنّی