در اوایل امسال، ابزار پوشیدنی Google Glass اپلیکیشن جدیدی به نام Refresh را تولید کرد که علیرغم اندازه بسیار کوچکی که دارد، می‌تواند نماینده آینده رایانش پوشیدنی باشد. کامپیوترهای پوشیدنی، ابزارهای الکترونیکی کوچکی هستند که توسط کاربر پوشیده می‌شوند که به هدف توسعه تکنولوژی اطلاعات ایجاد شده‌اند.
وقتی به کامپیوترهای پوشیدنی فکر می‌کنیم – عینک‌های هوشمند مانند Google Glass یا ساعت مچی‌های هوشمند مانند Pebble – کامپیوترهای موبایل بسیار کوچکی که به بدن یا لباس ما متصل هستند، به ذهن می‌آیند. ویژگی اصلی این ابزارها به اعتقاد ما کوچک‌سازی و راحتی استفاده از این ابزارها است. مثلا یک ساعت هوشمند، شما را از زحمت حمل یک گوشی برای چک کردن پیام‌ها نجات می‌دهد.
انقلاب رایانش پوشیدنی انقلاب بکارگیری هوش مصنوعی و داده‌های شخصی است که اطلاعات را وقتی به آن نیاز دارید در اختیار شما قرار می‌دهد.
اما این ویژگی‌ها در آستانه یک تحول واقعی، چیز مهمی محسوب نمی‌شوند. به ساده‌ترین شکل ممکن می‌توان گفت: در آینده نزدیک کامپیوترهای پوشیدنی هر چیزی را که شما بخواهید بدانید، برایتان پیدا می‌کنند.
چرا Refresh آینده ابزارهای پوشیدنی است؟
اپلیکیشن Refresh مشابه ابزاری با همین نام در گوشی آیفون است. هر دو این ابزار برای ارائه «پرونده سوابق» یا چکیده اطلاعات در مورد افراد مختلف طراحی شده‌اند.یکی از کاربردهای هوشمندانه این ابزار این است که تقویم گوشی شما را چک می‌کند و درمی‌یابد با چه افرادی قرار ملاقات دارید و سپس خلاصه‌ای از حقایق منتخب در مورد این افراد را در اختیار شما می‌گذارد.
چون نسخه Google Glass اپلیکیشن Refresh روی چشم شما قرار می‌گیرد، می‌توان آن را نمونه ساده‌ای از عملکرد ابزارهای پوشیدنی در آینده دانست؛ یعنی هر چه را بخواهید بدانید کشف می‌کند و در اختیار شما قرار می‌دهد. به عنوان مثال، ابزارهای پوشیدنی می‌توانند کمک کنند که بیشتر در مورد افرادی که ملاقات می‌کنید اطلاعات داشته باشید، بدانید که قبلا آنها را دیده‌اید و سابقه آشنایی، علایق و تاریخچه مشترکی با آنها دارید یا نه.
این قابلیت بسیار کوچکی از این ابزار است. اما آینده‌ای را تصور کنید که هر چه می‌خواهید بدانید به سادگی و بدون هیچ تلاش و اقدامی از سوی شما، پیش چشمتان ظاهر شود. می‌توانید در حال غذا خوردن در یک رستوران باشید و Google Glass ناگهان به شما اطلاع می‌دهد که مثلا این همان مکانی است پدرتان از مادرتان خواستگاری کرده است؛ یا اگر با دوستتان قرار دارید، به شما اطلاع می‌دهد که او به علت ترافیک سنگین کمی دیر می‌رسد؛ شارژ کارت پارکینگ شما تا ۲۰ دقیقه دیگر به پایان می‌رسد و یا دستشویی در طبقه بالای رستوران سمت راست قرار دارد. تصور کنید این اطلاعات در همان لحظه‌ای که می‌خواهید آن را بدانید، به سادگی جلوی چشمتان ظاهر می‌شوند. این آینده تکنولوژی کامپیوترهای پوشیدنی است.
به همین دلیل است که انقلاب ابزارهای پوشیدنی بیشتر انقلاب هوش مصنوعی محسوب می‌شود. هوش مصنوعی، حوزه‌ای از علم کامپیوتر است که بر آفرینش دستگاه‌های هوشمندی که عملکرد و واکنش انسانی دارند تاکید می‌کند. برخی از فعالیت‌هایی که کامپیوترهای مجهز به هوش مصنوعی دربرمی‌گیرند، عبارتند از: شناسایی صدا، آموزش، برنامه‌ریزی و حل مشکلات. هوش مصنوعی جزئی ضروری از صنعت تکنولوژی است. ظهور این پدیده به اوایل دهه ۵۰ میلادی برمی‌گردد. آن چیزی که در مورد رایانش پوشیدنی جالب است، کاری است که سرورهای پشتیبان انجام می‌دهند تا کشف کنند شما چه چیزی را می‌خواهید بدانید و سپس به آن اطلاعات دست می‌یابند. در این صورت دیگر چیزی برای بخش انتقال اطلاعات به مغز باقی نمی‌ماند.
سادگی انتقال اطلاعات
هوش مصنوعی، حوزه‌ای از علم کامپیوتر است که بر آفرینش دستگاه‌های هوشمندی که عملکرد و واکنش انسانی دارند تاکید می‌کند.
کاربرد جدیدی که ابرکامپیوتر واتسون، ساخت شرکت IBM، اکنون پیدا کرده این است که می‌تواند فید توییتر شما را خوانده و همه انواع اطلاعات را از آن بیرون بکشد. همچنین می‌تواند بگوید که به چه اتفاقات مهمی در زندگی مانند بچه‌دار شدن و ازدواج نزدیک می‌شوید و یا نسبت به آن چه حسی دارید؛ حتی اگر هیچ گاه به طور مستقیم نسبت به این اطلاعات اشاره‌ای نکرده باشید.
البته هدف این تکنولوژی بازاریابی و فروش چیزهای مختلف به مردم است. شرکت‌ها با دانستن این موارد در مورد افراد و مشتریان خود، می‌توانند تبلیغات خود را بسیار دقیق‌تر هدفمند کنند. اما باید گفت در آینده این خدمات هوش مصنوعی به ابزاری معمولی و پیش پا افتاده تبدیل می‌شود و برای اهداف دیگر هم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اپلیکیشن‌های آینده، به جای اینکه مانند Refresh موضوعات مورد علاقه شما را فقط از طریق چک کردن تقویم موبایل‌تان کشف کنند، علاوه بر آن، ایمیل، شبکه‌های اجتماعی، تماس‌های تلفنی و کلیه منابعی را که به دوستان و همراهان شما متصل‌اند، چک می‌کنند. همچنین این اپلیکیشن‌ها تاریخچه اقدامات و حرکات شما را زیر نظر خواهند گرفت و سپس با فشرده‌سازی اعداد، اطلاعاتی را که می‌خواهید بدانید، به شما منتقل خواهند کرد.
یکی از پیشرفت‌هایی که خاص Google Glass بوده، تملک شرکتی به نام DeepMind است که تکنولوژی هوش مصنوعی تولید می‌کند و خیلی سریع به سوی تولید کامپیوترهایی حرکت می‌کند که مثل بشر تفکر می‌کنند. گوگل برای اینکه قابلیت‌های DeepMind را نشان دهد، این سیستم را در بازی‌های رایانه‌ای مستقر در مکان‌های عمومی بکار گرفته است. شرکت DeepMind می‌داند چگونه این بازی‌ها را اجرا کند و سپس بر آنها تسلط یابد.
این تکنولوژی مورد استفاده گوگل قرار می‌گیرد تا نسخه‌های آینده Google Now را قدرتمندتر کند. Google Now دستیار شخصی هوشمندی است که در سیستم عامل اندروید قابل استفاده است. به محض اجرای این برنامه اطلاعات فراوانی در اختیار کاربران قرار می‌گیرد؛ از نتایج مسابقات ورزشی گرفته تا وضعیت آب و هوا، رستوران‌های خوب و غیره. این سرویس با ارائه اطلاعات به شما و نظارت بر اینکه چگونه از این اطلاعات استفاده می‌کنید، اولویت‌ها، تمایلات و کنجکاوی‌های شما را می‌داند. همچنین در طول زمان دقیقا درمی‌یابد چه نوع اطلاعاتی را در چه زمانی می‌خواهید بدانید و سپس این اطلاعات را به ابزار پوشیدنی شما منتقل می‌کند.
قدرت هوش مصنوعی برای کشف اطلاعاتی که می‌خواهید بدانید (و البته زمان آن) وقتی تقویت می‌شود که کامپیوترهای پوشیدنی این اطلاعات را به سادگی به شما منتقل می‌کنند. شما با یک PC، لپ‌تاپ، تبلت یا تلفن می‌توانید به دنبال اطلاعات بروید یا با انجام اقدامی به هشدارها واکنش نشان دهید. انقلاب تکنولوژی پوشیدنی اطلاعات را بدون اینکه هیچ تلاشی انجام دهید ارائه می‌کند. این اطلاعات به سادگی ظاهر و سپس محو می‌شوند. فرقی هم که ایجاد می‌کند مساله راحتی است.
امروزه همه در مورد «واقعیت افزوده» (نمایی زنده از محیط فیزیکی دنیای واقعی که عوامل آن با ورودی‌های حسی تولید شده توسط کامپیوتر مانند صدا، ویدئو، گرافیک یا جی‌پی‌اس افزوده می‌شوند) صحبت می‌کنند. اما باید گفت این واقعیت نیست که افزوده می‌شود، بلکه واقعیت امری بسیار ساده است. در واقع این ذهن شما است که افزوده می‌شود (با دانشی که جایگزین نادانی می‌کنید). تجربه و زندگی شما است که افزوده می‌شود.
به همین دلیل است که انقلاب رایانش پوشیدنی انقلاب بکارگیری هوش مصنوعی و داده‌های شخصی است که اطلاعات را وقتی به آن نیاز دارید در اختیار شما قرار می‌دهد. بخش رایانش پوشیدنی این اطلاعات را به سادگی و مستقیم‌ترین شکل ممکن در ذهن شما جا می‌دهد.
چالش‌های «رایانش پوشیدنی» برای مسایل شخصی
اما این سادگی دردسرهایی را هم به همراه دارد. نیک بیلتون در نیویورک تایمز می‌نویسد «من هر دو جنبه بحث حریم شخصی را در Google Glass تجربه کرده‌ام.»
او می‌گوید ابزارهای دیگر هم پتانسیل زیادی برای حمله به حریم شخصی ما دارند. Memoto، دوربین اتوماتیک بسیار ریزی است که شبیه سنجاق است و به لباس شما وصل می‌شود. این دوربین قابلیت گرفتن دو عکس در هر دقیقه را دارد و سپس می‌تواند این عکس را به سرویس آنلاینی که دارید آپلود کند. بیشتر شرکت‌های تکنولوژی بزرگ آمریکا، از جمله اپل، در حال تولید چنین محصولاتی هستند که برای عکس گرفتن از زندگی مردم طراحی شده‌اند.
تاد استارنر، مدیر گروه Contextual Computing در موسسه تکنولوژی جورجیا در آتلانتای آمریکا و مشاور فنی تیم Google Glass می‌گوید «بیشتر افراد در این حوزه کاری به حریم شخصی ندارند و در مورد اقتضای اجتماعی صحبت می‌کنند»
منابع:
- cio.com
- kurzweilai.net