صفر تا صد نگهداری تعمیرات ؛ روش‌هایی برای موفقیت در نت

در دنیای صنعتی امروز، هر یک ساعت توقف در تولید، می‌تواند به معنای از دست دادن سود، کاهش کیفیت محصول و حتی آسیب به اعتبار یک برند باشد. زنجیره تأمین محصولات، به‌ویژه در صنایع بزرگ و پیچیده مانند صنعت نفت و گاز، فولاد و معادن، نیازمند هماهنگی دقیق بین بخش‌های مختلف از جمله تأمین، تولید و توزیع است. هرگونه اختلال در این زنجیره، به‌ویژه در بخش تولید، می‌تواند تبعات جدی برای شرکت‌ها داشته باشد. خرابی تجهیزات، به‌ویژه در خطوط تولید حساس، نه تنها موجب توقف تولید می‌شود، بلکه هزینه‌های زیادی برای تعمیرات، تأمین مواد اولیه اضافی و از دست دادن فرصت‌های فروش به همراه دارد.

مطالعات نشان داده‌ که توقفات ناشی از خرابی ماشین‌آلات می‌تواند به کاهش بهره‌وری تا ۲۰ درصد یا حتی بیشتر منجر شود. علاوه بر آن، تأخیر در تحویل محصولات می‌تواند باعث عدم رضایت مشتریان، کاهش وفاداری به برند و در نهایت از دست دادن سهم بازار گردد.

با گذشت زمان و ظهور فناوری‌های نوین در این حوزه، به‌ویژه به‌کارگیزی سیستم‌های مدیریت نگهداری و تعمیرات (CMMS) و اینترنت اشیاء (IoT)، امروزه شرکت‌ها می‌توانند وضعیت ماشین‌آلات خود را به‌طور دقیق نظارت کنند و پیش از وقوع خرابی‌های بزرگ، اقدامات لازم را انجام دهند. در این مقاله با ما همراه باشید تا ضمن تعریف مفاهیم و ادبیات مهم حوزه تعمیر و نگهداری تجهیزات، به کاربردهای عملی فناوری‌های نوین در این زمینه اشاره کنیم.

نگهداری تعمیرات (نت) چیست و چه اهمیتی برای صنایع دارد؟

خرابی ماشین‌آلات و تجهیزات در بسیاری از موارد می‌تواند منجر به توقف بخشی از فرایند تولید یا کل آن شود؛ بنابراین اهمیت نگهداری و تعمیرات دقیقا در اینجا مشخص می‌شود. توقف برنامه‌ریزی نشده در تولید ، یکی از بزرگ‌ترین دلایل کاهش بهره‌وری است که باعث ایجاد تاخیر، مشتریان ناراضی و از دست رفتن درآمد می‌شود. در واقع بر اساس مطالعات اخیر، این مشکل سالانه 50 میلیارد دلار برای تولیدکنندگان صنعتی هزینه دارد.

به طور کلی، تعمیر و نگهداری می‌تواند به عنوان تلاش‌های انجام شده برای حفظ وضعیت و عملکرد یک ماشین، همانند وضعیت و عملکرد آن در زمانی که هنوز نو است، تعریف شود. در واقع نت به مجموعه‌ای از فرآیندها و اقداماتی اطلاق می‌شود که هدف آن تضمین عملکرد مداوم و کارآمد ماشین‌آلات، تجهیزات و سایر انواع دارایی‌هایی است که معمولا در کسب‌وکار استفاده می‌شود.

هر چه سطح ماشین‌آلات شما پیشرفته‌تر و پیچیده‌تر باشد، احتمالا باید علاوه بر نیروهای داخلی، بخشی از وظایف تخصصی را به نیروهای متخصص خارج از سازمان برون‌سپاری کنید؛ این کار را بسیاری از کارخانه‌ها و شرکت‌های تولیدی انجام می‌دهند.

خرابی تجهیزات و تعمیرات بعدی آنها می‌تواند پرهزینه باشد. طبق مطالعه تعمیر و نگهداری صنعتی 2020 Plant Engineering، برخی از علل اصلی خرابی تجهیزات شامل قدیمی شدن تجهیزات، خرابی مکانیکی و خطای اپراتور است.

تعمیرات چیست؟

تعمیرات به اقداماتی گفته می‌شود که برای بازگرداندن عملکرد مناسب یک دارایی انجام می‌شود که آن را به شرایط کاری مطلوب باز می‌گرداند. سطح تعمیرات مورد نیاز به نوع خرابی تجهیزات بستگی دارد که در حالت کلی دو نوع اصلی خرابی وجود دارد:

• خرابی کامل: به خرابی‌هایی اشاره دارد که باعث می‌شود دارایی‌ها برای استفاده در دسترس نباشند و تا زمانی که کسی به آن توجه نکند، تجهیزات نمی‌تواند هدف خود را محقق کند. به عنوان مثال، خرابی موتور ماشین شما را از کار می‌اندازد و تا زمانی که آن را نزد مکانیک ببرید، رانندگی را غیرممکن می‌کند.
• خرابی جزئی: در این مثال، تجهیزات با وجود شکست هنوز تا حدی کار می‌کند. شما هنوز هم می‌توانید از تجهیزات استفاده کنید، اما یا ناامن است یا با حداقل کارایی. به عنوان مثال، راننده می‌تواند انتخاب کند که وسیله نقلیه‌ او با فیلتر هوای کثیف کار کند یا متوجه شود که کولر ماشین به اندازه گذشته سرد نیست. به طور کلی، شما باید خرابی‌های جزئی را در سریع‌ترین زمان ممکن برطرف کنید تا منجر به خرابی کامل نشود.

اگرچه خرابی دستگاه‌ها اجتناب‌ناپذیر است، اکثر خرابی‌ها قابل پیش‌گیری هستند. این جایی است که نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه می‌تواند به شما کمک کند تا از تعمیرات عمده و پرهزینه جلوگیری کنید. پس با هم مرور می‌کنیم که نگهداری به چه معنا است.

نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه به شما کمک می‌کند تا از تعمیرات عمده و پرهزینه جلوگیری کنید

نگهداری چیست؟

مفهوم نگهداری به نگهداری تجهیزات در شرایط کاری خوب اشاره دارد. این کار برای حفظ عملکرد، کارایی و ایمنی در طول عمر دستگاه انجام می‌شود. تفاوت میان کار تعمیر با نگهداری این است که هدف تعمیرات ، بازیابی عملکرد است در حالی که نگهداری به دنبال حفظ عملکرد است.

به عبارت ساده‌تر، تعمیرات پس از توقف دستگاه و برای به حداقل رساندن تلفات انجام می‌شود، در حالی که نگهداری برای جلوگیری از خرابی غیرمنتظره دارایی است.

تعمیر و نگهداری هر دو هدف نهایی یکسانی دارند: به شما امکان می‌دهند تا بیشترین بهره را از دارایی‌های خود ببرید. این رویکرد آنها برای دستیابی به این اهداف است که آنها را با یکدیگر متفاوت می‌کند. همانطور که انتظار می‌رود، هزینه‌های تعمیر و نگهداری می‌تواند به طور قابل توجهی بر اساس پیچیدگی ماشین‌آلات و قطعات درگیر متفاوت باشد.

انواع روش‌های نگهداری و تعمیرات

انتخاب روش مناسب نگهداری و تعمیرات به عوامل متعددی از جمله نوع تجهیزات، حساسیت فرآیندها، بودجه و همچنین نوع صنعت و سازمان شما بستگی دارد. در سال‌های اخیر، رویکردهای پیش‌بینانه با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین از جمله نرم افزار نگهداری و تعمیرات توانسته‌اند تحول بزرگی در مدیریت نت ایجاد کنند و سازمان‌ها را به سمت استفاده بهینه از منابع هدایت کنند.

۱. نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه  (Preventive Maintenance – PM)

روشی است برای جلوگیری از آسیب رساندن به تجهیزات، با تعویض دوره‌ای قطعات بر اساس زمان استفاده و انجام تعمیرات و بازرسی‌های جزئی برای اطلاع از وضعیت فعلی تجهیزات / ماشین‌آلات. در صنایعی مانند حمل‌ونقل (هواپیما، قطار) یا صنعت آب، برق و گاز که مستقیم با خدمات عمومی سروکار دارند، نت پیشگیرانه بسیار مهم است.

ویژگی‌ها: جلوگیری از خرابی‌های قابل پیش‌بینی.

مثال: روانکاری منظم، تعویض فیلترها و بازرسی دوره‌ای.

۲. نگهداری و تعمیرات اصلاحی (Corrective Maintenance – CM)

این روش شامل رفع نقص‌ها یا خرابی‌های شناسایی‌ شده در تجهیزات است. در CM، هدف، بازگرداندن تجهیزات به حالت عملیاتی است و معمولا پس از شناسایی مشکل، اجرا می‌شود. رویکرد CM در بسیاری از صنایع از جمله صنایع ساختمانی و معدنی کاربرد دارد. برای نمونه، در صورت خرابی یک بیل مکانیکی یا جرثقیل، اقدام اصلاحی لازم انجام می‌گیرد تا باعث توقف روند کار نشود. 

ویژگی‌ها: بازیابی عملکرد تجهیزات پس از خرابی.

مثال: تعویض بلبرینگ‌های آسیب‌دیده یا تعمیر نشتی‌های مکانیکی.

۳. نگهداری مبتنی بر شرایط (Condition-Based Maintenance – CBM)

این روش از داده‌های جمع‌آوری‌شده از تجهیزات برای تعیین زمان دقیق نگهداری استفاده می‌کند. برخلاف نت پیشگیرانه که براساس زمان برنامه‌ریزی می‌شود، CBM تنها زمانی اجرا می‌شود که شرایط خاصی در تجهیزات مشاهده شود. برای نمونه در صنایعی مانند نفت، گاز، پتروشیمی و معادن که تجهیزات گران‌قیمت و حساس استفاده می‌شوند، CBM با پایش شرایط واقعی تجهیزات، از تعمیرات غیرضروری جلوگیری کرده و عمر تجهیزات را افزایش می‌دهد.

ابزارها: حسگرهای دما، ارتعاش‌سنج، و مانیتورینگ صدا.

مزایا: کاهش فعالیت‌های غیرضروری و افزایش بهره‌وری تجهیزات.

چالش‌ها: نیازمند زیرساخت‌های پیشرفته برای پایش و تحلیل داده‌ها.

۴. نگهداری و تعمیرات اضطراری (Emergency Maintenance – EM)

این روش به واکنش سریع در برابر خرابی‌های غیرمنتظره و حیاتی اشاره دارد. هدف این نوع نگهداری، کاهش تأثیر توقف تولید و بازگرداندن تجهیزات به عملکرد عادی در کوتاه‌ترین زمان ممکن است. رویکرد EM نیز بیشتر در  صنایعی کاربرد دارد که توقف تجهیزات می‌تواند خسارت‌های جانی یا مالی سنگینی به همراه داشته باشد و زمان تعمیر بسیار حیاتی است. از جمله بیمارستان‌ها و مراکز درمانی.

ویژگی‌ها: تعمیرات فوری و اولویت‌دار.

مثال: تعمیر پمپ حیاتی که خرابی آن می‌تواند تولید را متوقف کند.

چالش‌ها: هزینه بالای نیروی انسانی و قطعات یدکی در مواقع اضطراری.

۵. نگهداری و تعمیرات پیش‌بینانه (Predictive Maintenance – PdM)

این روش براساس پیش‌بینی‌های انجام‌شده از داده‌های جمع‌آوری‌شده و تحلیل آن‌ها انجام می‌شود. هدف PdM، بهینه‌سازی نگهداری و پیشگیری از خرابی‌های ناگهانی است. این رویکرد برای صنایعی که تجهیزات گران‌قیمت دارند بسیار حیاتی است و نقش فناوری‌های نوین از جمله اینترنت اشیاء صنعتی در آن بسیار حیاتی است.

ابزارها و فناوری‌ها:

• اینترنت اشیا (IoT)
• الگوریتم‌های یادگیری ماشین
• تحلیل ارتعاشات و دما

مزایا: کاهش ۴۰٪ توقفات و افزایش ۲۵٪ بهره‌وری تجهیزات.

انتخاب بهترین روش نگهداری و تعمیرات به شما کمک می‌کند تا بیشترین صرفه‌جویی را در هزینه‌های خود داشته باشید

مزایای نگهداری و تعمیرات؛ اهمیت نت برای کسب‍‌وکارها چیست؟

جلوگیری از توقفات پیش‌بینی نشده

 تعمیر و نگهداری دقیق می‌تواند به کسب‌وکار شما کمک کند تا از قطعی‌های غیرمنتظره جلوگیری کرده و اطمینان حاصل شود که عملیات به خوبی و بدون هیچ مشکلی اجرا می‌شود.

طبق تحقیقاتی که توسط “Institute of Maintenance Engineers” انجام شده، کارخانه‌هایی که برنامه‌های نگهداری پیشگیرانه را به‌طور مرتب اجرا می‌کنند، 60% کمتر با توقفات غیرمنتظره مواجه می‌شوند و 30% کمتر هزینه‌های تعمیرات اورژانسی را تجربه می‌کنند. این امر به معنای کاهش هزینه‌های عملیاتی و بهبود بهره‌وری است.

کاهش هزینه‌های غیرمنتظره

یکی از دلایل مهم برای اجرای برنامه‌های تعمیر و نگهداری پیشگیرانه، کاهش هزینه‌های تعمیرات اورژانسی و غیرمنتظره است. طبق گزارشات مختلف، خرابی ناگهانی ماشین‌آلات می‌تواند هزینه‌هایی بیش از 5 برابر بیشتر از هزینه‌های نگهداری پیشگیرانه داشته باشد. به عبارت دیگر، نگهداری به‌موقع و دقیق ماشین‌آلات می‌تواند از خرابی‌های بزرگ و هزینه‌بر جلوگیری کند.

برای نمونه طبق گزارش‌های “American Productivity & Quality Center”، در صنایع مختلف 70% از توقف‌های غیرمنتظره ناشی از خرابی‌های تجهیزات به دلیل عدم انجام نگهداری‌های منظم بوده است.

 افزایش عمر مفید ماشین‌آلات

برنامه‌های تعمیر و نگهداری منظم باعث می‌شود که ماشین‌آلات شما به شکل بهینه‌تر عمل کنند و عمر مفید آن‌ها افزایش یابد. به‌طور متوسط، نگهداری منظم می‌تواند عمر مفید ماشین‌آلات را تا 30% افزایش دهد. این امر می‌تواند به معنی صرفه‌جویی در هزینه‌های خرید تجهیزات جدید و نیز جلوگیری از مشکلات پیش‌بینی‌نشده باشد.

براساس گزارش‌ها شرکت‌هایی که از تکنیک‌های نگهداری پیشگیرانه استفاده می‌کنند، کاهش 10 تا 20 درصدی خرابی‌ها و افزایش 15 درصدی عمر تجهیزات خود را تجربه کرده‌اند. این امر نه تنها هزینه‌های تعمیرات را کاهش می‌دهد، بلکه در درازمدت موجب بهبود عملکرد کلی تولید نیز می‌شود.

 افزایش بهره‌وری و کیفیت تولید

عملکرد بهینه ماشین‌آلات موجب افزایش کیفیت تولید و کاهش میزان خطاها می‌شود. زمانی که دستگاه‌ها به‌طور مرتب بررسی و نگهداری می‌شوند، احتمال ایجاد مشکلاتی مانند قطعی‌های ناگهانی یا نوسانات در کیفیت محصول کاهش می‌یابد. این امر در نهایت به بهبود کیفیت محصولات و افزایش رضایت مشتریان کمک می‌کند.
در صنایع خودرو‌سازی، نگهداری صحیح ماشین‌آلات مونتاژ می‌تواند باعث کاهش 25 درصدی خطای تولید و در نتیجه کاهش هزینه‌های مربوط به بازسازی و اصلاح محصولات معیوب شود.

 ایمنی کارگران

خرابی ماشین‌آلات نه تنها باعث کاهش بهره‌وری می‌شود، بلکه می‌تواند خطرات جدی برای ایمنی کارکنان کسب‌وکار شما ایجاد کند. خرابی‌هایی مانند شکستگی قطعات یا نقص در سیستم‌های ایمنی، می‌تواند منجر به حوادث ناگوار شود. نگهداری منظم ماشین‌آلات می‌تواند از بروز این حوادث جلوگیری کند.
مطالعات نشان داده‌اند که برنامه‌های نگهداری پیشگیرانه به کاهش حوادث ناشی از خرابی‌های ماشین‌آلات تا 40 درصد کمک می‌کند.

معایب نگهداری و تعمیرات

• هزینه‌های اضافی: اگرچه شیوه‌های تعمیر و نگهداری خوب اغلب سودمندتر از این هستند که بخواهیم آنها را هزینه اضافه بنامیم، اما نکته اصلی این است که اجرای آنها همچنان هزینه دارد. برای شرکت‌ها مهم است که بدانند چه زمانی باید فعالیت نگهداری و تعمیر را انجام دهند تا از هزینه‌های بی‌مورد از طریق تعمیر و نگهداری بیش از حد جلوگیری کنند.
• بهره‌وری از دست رفته: نگهداری و تعمیر برنامه‌ریزی شده ، اغلب مستلزم آن است که تجهیزات به‌طور کامل تعطیل شوند و برای مدت زمان معینی غیرفعال باشند. اگر موارد احتمالی لازم از قبل آماده نشده باشد، از دست رفتن بهره‌وری به ضررهای مالی و اختلال احتمالی عملیات تبدیل می‌شود.
• خطر ایمنی احتمالی: عدم رعایت پروتکل‌های نگهداری و تعمیر مناسب ، مانند اطمینان از اینکه ماشین‌آلات قبل از تعمیر و نگهداری به طور کامل قطع شده‌اند، می‌تواند باعث صدمات جدی و حتی مرگ و میر پرسنل شود.

برنامه ریزی تعمیر و نگهداری چیست؛ چند روش برای بهبود برنامه ریزی نت

برنامه ریزی تعمیر و نگهداری فرآیندی است که در آن مدیران و برنامه‌ریزان تعمیر و نگهداری تعیین می‌کنند که کدام دارایی‌ها یا امکانات نیاز به نگهداری دارند، تعداد دفعات کار تعمیر و نگهداری چقدر باید باشد و به کدام قطعات، مواد و ابزار برای تکمیل کار نیاز است.

هدف نهایی برنامه ریزی تعمیر و نگهداری، داشتن یک فرآیند ساختاریافته است که به شما کمک می کند دارایی‌ها را در شرایط کاری مناسب نگه دارید و در عین حال هزینه ها و منابع تعمیر و نگهداری را متعادل کنید. در ادامه به 7 مرحله در برنامه ریزی نگهداری و تعمیرات اشاره میکنیم.

1: ثبت دقیق اطلاعات دارایی ها و سوابق آنها

 داشتن یک فهرست سازمان‌یافته و به‌روز از دارایی‌ها تضمین می‌کند که برنامه‌ریزی نگهداری بر اساس داده‌های دقیق و جاری انجام می‌شود. این امر برای اولویت‌بندی وظایف نگهداری و تخصیص منابع ضروری است.

2: اولویت‌بندی دارایی‌ها بر اساس داده‌ها

 با تحلیل داده‌های عملکردی و تاریخی، می‌توان دارایی‌هایی را که نیاز به توجه بیشتری دارند شناسایی کرد و برنامه‌های نگهداری را بر اساس اهمیت و وضعیت آن‌ها تنظیم نمود.

3: استفاده از نرم‌افزار

 به‌کارگیری نرم‌افزار CMMS می‌تواند فرآیند برنامه‌ریزی را تسهیل کرده و دقت و کارایی را افزایش دهد.

4: استانداردسازی کارها و ارائه دستورالعمل‌های واضح

تدوین رویه‌های استاندارد و دستورالعمل‌های شفاف برای وظایف نگهداری، به کاهش خطاها و افزایش کارایی تیم‌های نگهداری کمک می‌کند.

5: بهبود تخمین‌ها برای نیروی کار، مواد، ابزار و تجهیزات

ارزیابی دقیق نیازمندی‌های هر وظیفه نگهداری، از جمله نیروی انسانی، مواد مصرفی و ابزارهای مورد نیاز، به تخصیص بهینه منابع و کاهش زمان توقف تجهیزات کمک می‌کند.

6: انتخاب و آموزش برنامه‌ریز نگهداری مناسب

 داشتن فردی با دانش و تجربه کافی در نقش برنامه‌ریز نگهداری، برای هماهنگی مؤثر وظایف و اطمینان از اجرای صحیح برنامه‌ها ضروری است.

7: مستندسازی داده‌ها برای بهبود مستمر

 ثبت دقیق تمامی فعالیت‌های نگهداری و تحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده، به شناسایی نقاط ضعف و فرصت‌های بهبود کمک کرده و فرآیند نگهداری را به‌طور مداوم بهینه می‌کند.

تفاوت نگهداری تعمیرات و مدیریت دارایی های فیزیکی (EAM)

مدیریت دارایی سازمانی (EAM) یا Enterprise Asset Management به فرآیند مدیریت چرخه عمر تمامی دارایی‌های فیزیکی یک سازمان از زمان خرید یا نصب تا از کار افتادگی اشاره دارد. در واقع EAM مجموعه‌ای از استراتژی‌ها، فرآیندها، و ابزارهای نرم‌افزاری است که به بهینه‌سازی عملکرد دارایی‌ها، کاهش هزینه‌ها، و افزایش طول عمر تجهیزات کسب‌وکار شما کمک می‌کند.

بنابراین می‌توان گفت که نگهداری و تعمیرات (نت) یکی از مهم‌ترین بخش‌های EAM است. سیستم‌های مدیریت نگهداری تعمیرات (CMMS) جزء هسته اصلی و مهم EAM  محسوب می‌شوند و اطلاعات مرتبط با نگهداری، برنامه‌ریزی تعمیرات، مدیریت تجهیزات و گزارش‌گیری را به شکل جامع ارائه می‌دهند. اما در نهایت مفهوم EAM یک مفهوم کلان‌تر است که با بحث مدیریت داریی‌ها، عملکرد و هزینه‌کرد آنها نیز ارتباط دارد.

رابطه EAM با نگهداری و تعمیرات را می‌توان به شکل زیر توضیح داد:

1. یکپارچگی اطلاعات دارایی‌ها: EAM  تمامی داده‌های مرتبط با دارایی‌ها را در یک سیستم متمرکز ذخیره می‌کند، از جمله اطلاعات نگهداری، خرید، بهره‌برداری و ازکارافتادگی.
2. بهینه‌سازی استراتژی‌های نت: با استفاده از EAM ، تیم‌های نگهداری می‌توانند استراتژی‌های پیشگیرانه (PM)، پیش‌گویانه (PdM)، و مبتنی بر شرایط (CBM) را به شکل دقیق‌تر پیاده‌سازی کنند.
3. تصمیم‌گیری مبتنی بر داده: ابزارهای EAM امکان تحلیل داده‌های گذشته و فعلی را فراهم می‌کنند، که به تیم‌ها کمک می‌کند تصمیم‌گیری‌های هوشمندانه‌تری برای افزایش عمر دارایی‌ها و کاهش زمان خرابی اتخاذ کنند.

برای مثال، در صنایع سنگین مانند نفت و گاز، یک سیستم EAM می‌تواند وضعیت هر تجهیز را ردیابی کرده و با ارائه هشدارهای خودکار، تیم‌ها را از نیاز به تعمیرات یا جایگزینی آگاه کند.[MM1] 

آشنایی با شاخص ها و گزارش های کلیدی نگهداری و تعمیرات

1. گزارش خرابی تجهیزات:  شامل تعداد، زمان، و دلایل خرابی تجهیزات برای تحلیل روندها.
2. گزارش برنامه‌ریزی نت:  نمایش فعالیت‌های انجام‌شده در برنامه‌های PM و PD.
3. گزارش هزینه‌های نت : بررسی هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم نگهداری و تعمیرات برای تصمیم‌گیری‌های مالی.
4. گزارش دسترس‌پذیری:  بررسی وضعیت دسترس‌پذیری تجهیزات حیاتی و ارائه پیشنهادات برای بهبود.
5. گزارش عملکرد تیم‌های نت : ارزیابی بهره‌وری تکنسین‌ها و کارایی فرآیندهای تعمیراتی.

از مهم‌ترین شاخص های نگهداری و تعمیرات نیز می‌توان به میانگین زمان بین خرابی‌ها، میانگین زمان تعمیر، نرخ دسترس‌پذیری تجهیزات، هزینه نگهداری به ازای هر واحد تولید، نرخ خرابی تجهیزات، درصد نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه و درصد نگهداری و تعمیرات اصلاحی اشاره کرد.

فناوری‌های نوین چگونه نگهداری و تعمیرات را متحول می‌کنند؟

تا اینجا به تعاریف و مفاهیم مهم حوزه نگهداری و تعمیرات اشاره کردیم. در ادامه با توجه به کارکردهای مهم فناوری‌های تحول دیجیتال در نگهداری و تعمیرات، به نقش این فناوری‌ها می‌پردازیم. فناوری‌های مختلف خصوصا فناوری‌هایی مانند اینترنت اشیا صنعتی (IIoT)، کلان‌داده‌ها، هوش مصنوعی و نرم‌افزارهای سازمانی  (نرم افزار ERP) نقشی حیاتی در بهینه‌سازی فرآیندهای نگهداری دارند. این ابزارها به تیم‌های نت کمک می‌کنند تا فراتر از روش‌های سنتی، به شکل هوشمندانه‌تر و پیشرفته‌تر به مدیریت دارایی‌ها بپردازند.

نقش اینترنت اشیا صنعتی (IIoT) در تعمیر و نگهداری

این فناوری یکی از مهم‌ترین تحولاتی است که ارتباط میان ماشین‌آلات و تیم‌های نت را متحول کرده است. این فناوری با استفاده از حسگرهای متصل به تجهیزات، داده‌های عملکردی را به شکل لحظه‌ای جمع‌آوری و تحلیل می‌کند. برای نمونه، این حسگرها می‌توانند دما، لرزش یا فشار را اندازه‌گیری کرده و در صورت شناسایی رفتار غیرعادی، هشدار ارسال کنند.

چنین قابلیتی امکان پیش‌بینی خرابی‌ها را فراهم کرده و برنامه‌ریزی تعمیرات را هدفمند می‌کند. برای بهره‌برداری مؤثر از IIoT، تجهیز ماشین‌آلات به حسگرهای دقیق و استفاده از سیستم‌های پردازش داده‌های پیشرفته ضروری است.

نقش کلان‌داده‌ها در تعمیر و نگهداری

هر دستگاه صنعتی در طول عمر خود داده‌های فراوانی تولید می‌کند که اغلب به دلیل نبود ابزار مناسب تحلیل نمی‌شوند. اما با استفاده از سیستم‌های هوشمند، این داده‌ها به اطلاعات ارزشمندی تبدیل می‌شوند که سلامت تجهیزات، نقاط ضعف، و نیازهای تعمیراتی را مشخص می‌کنند. به‌عنوان مثال، تحلیل داده‌ها می‌تواند نقطه P-F (فاصله بین اولین نشانه‌های خرابی و شکست کامل) را به‌دقت شناسایی کند، که این کار به تیم‌ها اجازه می‌دهد زمان دقیق تعمیرات را برنامه‌ریزی کنند. مهم‌ترین ابزاری که به برنامه‌ریزان و کارشناسان این حوزه کمک می‌کند، نرم افزار BI است.

تحلیل کلان داده ‌ها نشان می‌دهد کدام ماشین‌ها سالم هستند، به توجه بیشتری نیاز دارند و حتی چگونه با یکدیگر تعامل دارند

رایانش ابری در تعمیرات و نگهداری

با توجه به نیاز به دسترسی به داده‌ها در هر مکان و در هر زمان به روشی آسان، امکانات بیشتری به جای ذخیره‌سازی سنتی داده در محل مورد نیاز است. رایانش ابری فناوری است که در این زمینه می‌تواند کمک کند و اینجاست که باید به راه‌حل‌های داده مبتنی بر ابر روی ‌آوریم. با ذخیره سازی ابری ، داده‌ها در یک سرور امن و خارجی که توسط فروشنده میزبانی شده، ذخیره می‌شود. این داده‌ها توسط یک کاربر مجاز، با اتصال به اینترنت از راه دور قابل دسترسی است.

با آسان‌تر کردن دسترسی به اطلاعات برای کارکنان تایید شده، زمان‌های تولید، برنامه‌های نگهداری و هزینه‌های عملیاتی همگی به طور مثبت تحت تأثیر قرار می‌گیرند. بنابراین فناوری رایانش ابری به عنوان یک فناوری مکمل در کنار اینترنت اشیاء و هوش مصنوعی و …  در نگهداری و تعمیرات به کار برده می‌شود.

نقش نرم‌افزارهای سازمانی در تعمیر و نگهداری

سیستم نگهداری و تعمیرات و نرم‌افزار  EAM، بخش دیگری از تحول دیجیتال در حوزه نت را تشکیل می‌دهند. این ابزارها امکان زمان‌بندی هوشمند تعمیرات، مدیریت دقیق منابع، پیگیری وضعیت دارایی‌ها و مستندسازی فعالیت‌ها را فراهم می‌کنند. برای مثال، یک سیستم CMMS می‌تواند تمامی وظایف نگهداری را ثبت کرده و با تحلیل داده‌های گذشته، بهترین زمان برای تعمیرات آینده را پیشنهاد دهد. همچنین، این نرم‌افزارها قابلیت یکپارچه‌سازی با سایر سیستم‌های سازمانی مانند نرم افزار ERP را دارند، که به بهبود هماهنگی بین بخش‌های مختلف سازمان کمک می‌کند.

در کنار این موارد، ابزارهای نوینی مانند واقعیت افزوده (AR) و هوش مصنوعی (AI) نیز نقش پررنگی در پیشرفت‌های اخیر داشته‌اند. واقعیت افزوده به تکنسین‌ها اجازه می‌دهد با استفاده از دستگاه‌های هوشمند یا عینک‌های AR، به دستورالعمل‌های تعمیراتی دسترسی فوری داشته باشند. هوش مصنوعی نیز با تحلیل الگوهای داده، می‌تواند پیش‌بینی‌های دقیقی از خرابی‌ها ارائه کند و تصمیم‌گیری در لحظات بحرانی را تسریع کند.

این فناوری‌ها، در کنار یکدیگر، نه‌تنها به بهبود عملکرد دارایی‌ها کمک می‌کنند، بلکه هزینه‌های عملیاتی را کاهش داده و بهره‌وری کلی سازمان را افزایش می‌دهند. سرمایه‌گذاری در این ابزارها یک گام مؤثر برای حرکت به سمت نگهداری و تعمیرات هوشمند و آینده‌محور است.

---

منابع:

• reliableplant.com
• roadtoreliability.com
• safetyculture.com
• getmaintainx.com
• safetyculture.com