آموزش به کارکنان در محیط کار باعث می‌شود سطح دانش، بنیه علمی و آمادگی آن‌ها برای انجام کارهایشان در سازمان به شکل چشمگیری بهبود پیدا کند. استانداردهای آموزشی مختلفی نیز برای این حوزه تدوین شده است که از آن‌ها می‌توان به استاندارد ایزو 10015 و روش دیکوم اشاره کرد. با استفاده از چنین استانداردهایی می‌توان کارکنانی مولد و متعهد پرورش داد و درنتیجه، برنامه‌های سازمانی خود را با قدرت بیشتری پیش برد.
در این مطلب، به بررسی استاندارد آموزش 10015 و دیکوم که برای آموزش هر چه بهتر کارکنان کارایی دارند، پرداخته شده است. با ما همراه باشید.
اهمیت آموزش کارکنان در سازمان های مختلف
آموزش کارکنان باعث توسعه و پیشرفت سازمان می‌شود. برای این منظور، باید از برنامه‌های آموزشی مختلف و استانداردهای معتبر این حوزه کمک گرفت تا در نهایت، مهارت پرسنل در زمینه ارتباطات، حل مسائل و مواردی از این قبیل تقویت شود. به‌طورکلی، آموزش کارکنان در سازمان‌های دولتی و غیردولتی مزایای زیادی دارد که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- رفع نقاط ضعف کارمندان
- بهبود روحیه و انگیزه کارکنان
- افزایش بهره‌وری اعضای تیم سازمان
- کاهش احتمال خطا و اشتباهات کارکنان
- افزایش نرخ نگهداری و حفظ کارکنان سازمان
استاندارد ایزو 10015 چیست؟
حال که به اهمیت آموزش کارکنان پی بردید، نوبت به بررسی یکی از استانداردهای این حوزه به نام استاندارد ایزو 10015 می‌رسد. این استاندارد، دستورالعمل‌هایی را برای مدیریت بهتر، توسعه سازمان و افزایش بهره‌وری کارکنان ارائه می‌کند.
به عبارت بهتر، استاندارد آموزش 10015 دستورالعمل‌هایی را در اختیار سازمان قرار می‌دهد تا سیستم‌هایی را برای مدیریت حرفه‌ای و توسعه افراد ایجاد، عملیاتی، حفظ و بهبود بخشد و درنهایت، بر نتایج مرتبط با خدمات، محصولات و انتظارات موجود تاثیر مثبتی بگذارد. این استاندارد آموزشی قابل اجرا برای تمامی سازمان‌ها است و هیج محدودیتی در رابطه با نوع یا بزرگی سازمان ندارد.
iso 10015 دستورالعمل‌هایی را برای مدیریت بهتر، توسعه سازمان و افزایش بهره‌وری کارکنان ارائه می‌کند
مراحل استاندارد ایزو 10015
استاندارد ایزو 10015 دارای 4 مرحله اصلی است که در ادامه به آن‌ها پرداخته‌ایم:
مرحله اول: نیازسنجی آموزشی
سازمان‌ها در وهله اول باید نیازهای آموزشی پرسنل خود را شناسایی کنند. با این کار می‌توان به شکاف میان مهارت‌ها و دانش موردنیاز یک پست سازمانی پی‌برد و درصدد تقویت توانایی و آگاهی کارکنان خود برآمد.
مرحله دوم: برنامه ریزی
پس از نیازسنجی آموزشی، نوبت به برنامهریزی می‌رسد. در این مرحله، برنامه‌ای زمانبندی‌شده جهت آموزش مباحث به کارکنان تدوین می‌شود.
مرحله سوم: اجرای برنامه
در مرحله سوم، برنامه‌های هر سازمان طبق برنامه زمانبندی خود اجرایی می‌شوند.
مرحله چهارم: اثربخشی آموزشی
در این مرحله، بررسی می‌شود که آیا آموزش کارکنان موثر واقع شده است یا خیر.
مزایای استفاده از استاندارد آموزش 10015
پیاده سازی استاندارد آموزش 10015 مزایای بسیار زیادی به همراه دارد که در قسمت زیر، مهم‌ترین آن‌ها را بیان کرده‌ایم:
- کمتر شدن تعداد شکایات
- افزایش سرعت انجام امور سازمان
- افزایش کیفیت خدمات و محصولات
- افزایش اعتماد در داخل و خارج از سازمان
- کسب اطمینان از رفع نیازها و انتظارات مشتریان
- کاهش خرابی و ضایعات در محصولات و به دنبال آن، کاهش هزینه‌ها
مثالی از بکارگیری استاندارد ایزو 10015
فضای رقابتی حاکم بر شرکت‌ها و سازمان‌های مختلف باعث راهیابی استانداردهایی مانند استاندارد ایزو 10015 در مشاغل مهم و حیاتی امروزی شده است که از این مشاغل می‌توان به شرکت‌های گردشگری و هتل‌داری اشاره کرد؛ این شرکت‌ها نیازمند یک استراتژی مناسب جهت متمایز شدن از رقبایشان هستند.
مدل ایزو 10015 یک استراتژی مناسب برای چنین مشاغلی است. شرکت‌ها با بهره‌گیری از دستورالعمل‌های این استاندارد می‌توانند عملکرد کارکنان خود را بهبود بخشیده و توسعه دهند. به این ترتیب، مدیران منابع انسانی با کمک این استاندارد می‌توانند کارکرد سازمانی خود را تعالی بخشند.
طبق استاندارد ایزو 10015، شرکت‌ها یا آژانس‌های گردشگری باید نیازهای آموزشی کارکنان خود را پیدا کنند و سپس درصدد بهبود مهارت و عملکرد هر پست مجموعه خود برآیند. پس از شناسایی نیازهای آموزشی پست‌های مختلف شرکت، یک برنامه دقیق و حساب‌شده نیز برای آن‌ها در نظر بگیرید و برنامه زمانبندی‌شده خود را در اسرع وقت اجرایی کنید. در آخر نیز یک تحلیل کلی داشته باشید که آیا آموزش‌های صورت‌گرفته مفید واقع شده‌اند یا خیر.
در صورتی که آموزش‌های شما باعث تقویت مهارت کارکنان نشده باشد، باید شیوه و متد آموزشی خود را تغییر دهید و مراحل فوق را مجدد آغاز کنید. دقت داشته باشید که آموزش‌های شما باید با سطح دانش و مهارت موردنیاز هر پست همخوانی داشته باشد.
روش دیکوم برای انتخاب مواردی استفاده می‌شود که می‌بایست در یک برنامه آموزشی ، برای حرفه خاصی موردتوجه قرار بگیرند
روش دیکوم (DACUM) چیست؟
بعد از بررسی استاندارد ایزو 10015 نوبت به آموزش روش دیکوم رسیده است؛ نوعی تجزیه‌وتحلیل شغلی سریع که اعتبار زیادی دارد. درواقع، روش دیکوم برای انتخاب مواردی استفاده می‌شود که می‌بایست در یک برنامه آموزشی ، برای حرفه خاصی موردتوجه قرار بگیرند.
تکنیک دیکوم برای توسعه تمام مشاغل کارایی دارد و از آن می‌توان در حرفه‌های کوچک و بزرگ مختلف استفاده کرد. ضمن اینکه دیکوم بسیار مقرون به صرفه است و می‌تواند آنالیز سریع و کاملی از هر شغل را ارائه دهد.
فرآیند دیکوم (DACUM)
برای استفاده از روش دیکوم باید 5 فرآیند اصلی را طی کنید تا نتایج موردنظرتان حاصل شود. این مراحل به شرح زیر است:
مرحله اول: مشخصات شغلی اولیه
اولین مرحله روش دیکوم مربوط به مشخصات شغلی اولیه می‌شود. در این مرحله، نیروهای کاری با عملکرد عالی، شروع به تجزیه و تحلیل شغل خود می‌کنند. در دیکوم یک گروه متشکل از 6 الی 8 نیروی حرفه‌ای با دانش بالا تشکیل می‌شود که این نیروها باید از دانش فنی و مهارت بالایی برخوردار باشند و در کل، از افراد برجسته حرفه خود به حساب آیند.
هرچه دانش و توانایی‌های اعضای گروه بیشتر باشد، نتایج نهایی نیز معتبرتر و قابل استفاده خواهد بود. ضمن اینکه افراد حاضر در گروه، ظرف مدت دو روز به شناسایی و استخراج وظایف سازمانی نیروها می‌پردازند. البته مدت دو روز تجزیه و تحلیل مخصوص مشاغل پیچیده است؛ اما کارهای معمولی را می‌توان در عرض یک روز نیز آنالیز کرد. به این ترتیب، وظایف اصلی و خاص هر شغلی مشخص می‌شود و آن‌ها را در طول فرآیند، طبق موارد زیر رتبه‌بندی می‌کنند:
- ضروری‌ترین: مهم‌ترین قسمت‌های یک شغل،
- وقت‌گیرترین: کارهای زمانبر نیروهای سازمان،
- نیازهای آموزشی نیروهای جدید: وظایفی که می‌بایست در برنامه‌های آموزشی مقدماتی آورده شود،
- نیازهای آموزشی نیروهای قدیمی: وظایفی که باید به برنامه‌های آموزشی قبلی اضافه شود.
مراحل دوم و سوم: پروسه سازماندهی و اعتبارسنجی
مراحل دوم و سوم دیکوم مربوط به فرآیند سازماندهی و اعتبارسنجی می‌شود. درواقع، مشخصات شغلی را می‌توان از راه‌های مختلف تایید و بررسی کرد. یک پروسه بررسی همتا در کارگاه اعتبارسنجی جهت آنالیز مشخصات اولیه مورد استفاده قرار می‌گیرد. پس از آنالیز همتایان، آن را می‌توان با بررسی مدیریتی مجدد تجزیه و تحلیل کرد. به این ترتیب، تیم مدیریتی می‌تواند گفته‌های نیروها را با انتظارات خود ترکیب کند و به یک نتیجه کامل دست یابد.
مراحل چهارم و پنجم: توسعه برنامه آموزشی
توسعه برنامه آموزشی در مراحل آخر دیکوم گنجانده شده است. به این ترتیب، زمانی که کارها اعتبارسنجی شدند، می‌توان به یک جمع‌بندی درست جهت تعریف بیشتر کارها رسید. سپس از کارهای تاییدشده و خروجی تجزیه و تحلیل برای توسعه برنامه آموزشی خود استفاده کرد. نکته‌ای که در اینجا اهمیت دارد، تایید برنامه توسط افراد گروه، ناظران و مدیران است تا در نهایت، مراحل با موفقیت و اجماع نظر تمامی نیروها به اتمام برسد.
نتایج نهایی دیکوم (DACUM)
نتیجه نهایی روش دیکوم در وهله اول، نمودار یا نمایه‌ای است که نقش‌ها و وظایف هر حرفه را مشخص می‌کند. به عبارتی، در نتایج نهایی روش دیکوم مواردی نظیر خصوصیات و نگرش نیروها، مهارت‌ها و دانش عمومی و همین‌طور تجهیزات مورداستفاده پرسنل مشخص می‌شود.
تهیه چنین مواردی، هزینه‌ای به دنبال ندارد و در عین حال، بسیار دقیق و معتبر است. به علاوه، فرآیند دیکوم کاملا ساده است و پیچیدگی خاصی ندارد و زمینه یک آموزش با کیفیت را فراهم می‌کند.
استفاده از راهکارهای نرم افزاری در آموزش کارکنان
برای پیشرفت یک مجموعه نیاز به کارکنانی ماهر با دانش فنی بالا است. در این راستا، می‌توان از استانداردهای آموزش کارکنان استفاده کرد و باعث تقویت مهارت و توانایی‌های آن‌ها شد. از استانداردهای معتبر آموزشی که در سازمان‌های کوچک و بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرد، می‌توان به استاندارد آموزش 10015 و دیکوم اشاره کرد.
این استانداردهای معتبر باعث توسعه کارایی مشاغل می‌شوند و کارکنان را به سمت متعهد شدن و مولد بودن سوق می‌دهند. استاندارد ایزو 10015 دستورالعمل‌هایی را برای سازمان‌ها بازگو می‌کند که با کمک آن‌ها می‌توان نیازهای آموزشی پرسنل خود را شناسایی کرد و با یک برنامهریزی مناسب شروع به تقویت مهارت آن‌ها پرداخت. روش دیکوم نیز سبکی از تجزیه و تحلیل شغلی است که طی مدت کوتاهی انجام می‌گیرد. در این روش، نیروهای برجسته مشاغل شروع به شناسایی وظایف و اعتبارسنجی برنامه کاری سازمان می‌کنند.
نرم افزار آموزش همکاران سیستم به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا پیش‌‌‌‌‌نیازهای آموزشی و تخصصی مرتبط یا لازمه پیشرفت شغلی هر یک از کارکنان را متناسب با نیاز سازمانی و شغلی تعریف کنند، برنامهریزی برگزاری دوره‌‌‌‌‌ها را انجام دهند و نتایج برگزاری دوره‌‌‌‌‌ها را ثبت کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر با ما در تماس باشید.