ایجاد و گسترش ارتباطات برای بقای هر کسب‌وکاری ضروری است. شبکه سازی در دنیای امروز در رشد و توسعه فردی نیز نقش موثری ایفا میکند. با این حال شبکه سازی در کسب و کار مدل‌های مختلفی دارد که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند.
امروزه با ظهور اینترنت و انواع شبکه‌های اجتماعی، موضوع شبکه‌سازی نیز وارد عرصه جدیدی شده است و به رشد و اهمیت این موضوع کمک شایانی کرده است. در این مقاله به تفصیل درباره نتورکینگ و مزایای آن، انواع روش های شبکه سازی و اهمیت آن در کسب و کار صحبت خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
شبکه سازی چیست؟
گردآوری افرادی با حرفه یا علاقه خاص و مشترک کنار هم و تبادل اطلاعات و دیدگاه‌ها میان آن‌ها را شبکه سازی (Networking) می‌گوییم. در ابتدا شبکه سازی برای یافتن شغل مناسب و به طور کلی کاریابی استفاده می‌شد. درحال حاضر نیز شبکه هایی از نوع اجتماعی و مجازی مانند لینکدین در همین زمینه فعالیت می‌کنند اما شبکه سازی مفهومی بسیار گسترده‌تر از گذشته پیدا کرده است.
شبکه سازی حرفه‌ای ارتباطی با شبکه‌های کامپیوتری ندارند و این دو مفهوم متفاوت با یکدیگر هستند. به زبان ساده شبکه سازی یعنی ملاقات با افراد جدید اغلب در محیط‌های حرفه‌ای، دفاتر یا رویدادهای خاص با هدف کمک به یکدیگر در جهت رشد. شبکه سازی درباره گرد آمدن تعدادی از افراد مشترک در یک رشته خاص یا با یک علاقه مشترک است و بقیه متغیرها را می‌توان تغییر داد.
شبکه سازی در کسب و کار چیست؟
شبکه سازی در کسب و کار به ایجاد و حفظ ارتباط بین کسبوکار شما با افراد، شرکتها و سایر ذینفعان دیگر اشاره دارد که تداوم این ارتباط به رشد آن کمک شایانی میکند. این ارتباط به شکل دو طرفه بوده و طرف مقابل آن میتواند، گروهها، انجمنها، سایر کسبوکارها و گروههای دیگر باشند.
اگرچه شبکه سازی برای بسیاری از افراد و کسبوکارها ناخوشایند و خسته‌کننده است اما برای ایجاد یک کسبوکار، برقراری روابط بلندمدت و حرفه‌ای، کسب شهرت و معرفی برند به آن نیاز دارید. شبکه سازی یعنی برقراری ارتباط با افرادی که به شما نیاز دارند و متقابلاً شما نیز به آن‌ها نیاز دارید. البته ممکن است ماهیت این نیاز در ابتدا روشن نباشد.
انواع شبکه سازی کدامند؟
انواع شبکه سازی در کسب و کارهای کوچک و متوسط را می‌توان در 5 نوع شبکه سازی حرفه‌ای کسب و کار طبقه‌بندی کرد:
شبکه سازی با ارتباط پراکنده
در این شکل از شبکه سازی کسب و کارها، گروهها اغلب باز هستند. ملاقات به‌شکل جلسات غیررسمی انجام می‌شود و در زمینه موضوعات تخصصی، قوانین صنعتی، روابط حرفه‌ای و تجارت گفتگو می‌شود. با شرکت داوطلبانه و فعال در این جلسات می‌توان کسب و کار خود را توسعه داد.
شبکه سازی با ارتباط قوی و موثر
یک گروه کوچک یا متوسط از متخصصان در زمینه‌های مختلف این شبکه را می‌سازند که موقعیت‌های شغلی در آن‌ها به اشتراک گذاشته می‌شود. این نوع از شبکه راه خوبی برای شناختن افراد متخصص در زمینه‌های مختلف و شبکه سازی است. همچنین میزان رقابت ناسالم بر موقعیت‌های شغلی در این گروه کمتر است زیرا از هر حرفه یک یا دو گروه حضور دارند.
باشگاه خدمات اجتماعی
این شبکه ها بر ارائه خدمات به افراد یا جوامع مشخصی متمرکز هستند. معمولا ارجاع و پیشنهادهای شغلی در این محیط‌ها انجام نمی‌شود اما برای شبکه سازی و برقراری روابط بلندمدت بسیار مناسب هستند.
انجمن‌های حرفه‌ای
افراد با علایق یکسان یا درگیر در یک صنعت مشترک (مانند بهداشت، آموزش یا بانکداری)، انجمن‌های حرفه‌ای را می‌سازند. در این شبکه‌ها، اطلاعات روز و دانش تخصصی به اشتراک گذاشته می‌شود. همچنین این گروهها مشتریان بالقوه یا بازار هدف شما را نیز در خود دارند.
شبکه های آنلاین
سایت‌ها و پلتفرم‌های اجتماعی زیرمجموعه این دسته هستند. کارفرمایان از این شبکه ها برای بررسی رزومه کاری و فعالیت‌ها افراد استفاده می‌کنند تا بهترین و متخصص‌ترین نیروها را استخدام کنند.
شبکه‌سازی در کسب و کار به برقراری روابط بلندمدت و حرفه‌ای، کسب شهرت و معرفی برند یک سازمان کمک میکند
مزایای شبکه سازی
شبکه سازی تنها برای کسبوکارها یا در یافتن کار مفید نیست و مزایای قابل توجهی در سراسر زندگی شغلی هر فرد و حتی زندگی اجتماعی او دارد. از مزایای شبکه سازی می‌توان به 5 مورد زیر اشاره کرد:
- تقویت ارتباطات تجاری شبکه: شبکه سازی تنها به گرفتن و دریافت کردن ختم نمی‌شود بلکه تقسیم کردن را نیز در خود دارد. اعضای یک شبکه برای دستیابی به اهداف خود از یکدیگر کمک می‌گیرند و به هم اعتماد می‌کنند. این حضور منظم و یاری‌رسانی دائمی به یکدیگر، روابط تجاری را بهبود می‌بخشد.
- زمینه‌سازی برای یافتن ایده‌های نو: شبکه منبع ایده‌های نو است. در شبکه سازی با اطلاعات، چالش‌ها، تجارب و اهداف افراد دیگر آشنا می‌شوید و این موضوعات نگرش شما را نسبت به مسائل تغییر می‌دهد. اغلب مردم علاقمند هستند از آن‌ها مشورت گرفته شود و این کار به آن‌ها احساس مفید بودن می‌دهد. هنگام مواجهه با چالش‌ها می‌توانید از مربیان، اساتید یا افراد حرفه‌ای صنعت خود مشورت بگیرید و ایده‌هایی نو ارائه بدهید. در مقابل در شرایط مشابه شما نیز به آن‌ها کمک می‌کنید.
- ارتقای پروفایل حرفه‌ای و رشد برند شخصی: دیده شدن و مورد توجه قرار گرفتن مزیت شبکه سازی است و برای ارتقای یک کسب و کار ضرورت دارد. حضور منظم و موثر در رویدادهای حرفه‌ای و اجتماعی باعث می‌شود هم پروفایل حرفه‌ای و هم برندتان به خوبی شناخته شوند. گوش دادن فعالانه به دیگر اعضا، ارائه مشورت و دانش تخصصی، پیگیری و به خاطر سپردن آن‌ها ارزشمند است و به شناخته شدن شما کمک میکند.
- دسترسی به فرصت‌های شغلی عالی: بسیاری از مشاغل عالی‌رتبه تبلیغ نمی‌شوند و توسط افراد شناخته‌شده ارجاع داده می‌شوند. ارتباطات گسترده درهایی از این موقعیت‌های شغلی به روی شما باز میکند. شبکه جایی است که این مشاغل در آن به اشتراک گذاشته می‌شوند.
- افزایش اعتماد به نفس: خارج شدن از نقطه امن و برقراری ارتباط با افراد جدید به‌تدریج اعتماد به نفس شما را بالا می‌برد و مهارت‌های اجتماعی را در شما تقویت میکند. این موارد فرصتی برای رشد و یادگیری نیز در اختیار شما قرار می‌دهند. همچنین شبکه سازی روابط طولانی‌مدت را می‌سازد، به پرسش‌های تخصصی شما پاسخ می‌دهد و مشاوره شغلی و حمایت حرفه‌ای از سوی سایر افراد را در اختیارتان می‌گذارد. این موارد به اهمیت شبکه سازی در کسب و کار اشاره دارند.
4 اصل مهم شبکه سازی
روش های شبکه سازی شخصی هستند و اغلب به زمان نیاز دارند. بااین‌حال راه‌هایی برای ساده کردن شرایط وجود دارد. انواع شبکه سازی در کسب و کارهای کوچک و متوسط می‌توانند عامل بسیار مهمی در موفقیت آینده آن کسب و کار باشند. بسیاری از افراد و کسبوکارها شبکه سازی را با شرکت در رویدادهای آنلاین و مجازی شروع می‌کنند و به این شکل اضطراب خود را کاهش می‌دهند و مراحل اولیه را پشت سر می‌گذارند. 4 پایه اصلی شبکه سازی که در ادامه بررسی می‌کنیم به شما در شبکه سازی کمک میکند:
آن‌چه برای ارائه دارید را در نظر بگیرید
شبکه سازی یک خیابان دوطرفه است. همان‌قدر که می‌توانید از دیگران یاد بگیرید آن‌ها نیز نیازمند دانش شما هستند. همین موضوع بسیاری از افراد را از شرکت در رویدادها و شبکه‌های حرفه‌ای می‌ترساند چراکه نمی‌دانند چه موضوعاتی را برای ارائه می‌توانند انتخاب کنند. می‌توان با بررسی قبلی این چالش را حل نمود. نیازی نیست از همان شروع کار، چیزی برای ارائه داشته باشید. می‌توانید از قبل برای خود حد و مرزی تعیین کنید و آن‌چه می‌توانید ارائه بدهید را آماده کنید.
کنجکاوی باید اولویت شما باشد
لازم نیست در شبکه سازی با صد فرد مختلف آشنا شوید، تعداد انگشت‌شماری مکالمه عمیق بسیار مفیدتر است. روی موضوعات و علایق مشترک تمرکز کنید، از طرف مقابل پرسش‌هایی درباره علاقمندی‌ها و اهدافش بپرسید و به پاسخ‌هایش خوب گوش بدهید. همچنین می‌توانید اطلاعاتی درباره خودتان نیز ارائه بدهید. پس از اتمام رویداد نیز می‌توانید ارتباط را ادامه بدهید. به‌عنوان یک پیشنهاد می‌توانید شخص را در لینکدین پیدا کنید یا از طریق ایمیل در تماس باشید و همچنین تجربه آشنایی با او و آن‌چه از او آموختید را در حساب لینکدین خود به اشتراک بگذارید.
به اهداف بزرگ‌تر فکر کنید
ترس‌هایتان را کنار بگذارید. همچنین برای ارتقای جمعی تلاش کنید و تنها به فواید شبکه سازی برای شغل خودتان محدود نباشید. شبکه سازی های امروز ممکن است بین دو تا ده سال دیگر به کارتان بیاید. هر ارتباطی در آینده ارزشش را نشان خواهد داد. اگر اهدافی والاتر مانند یادگیری، کمک به دیگران یا تلاش در جهت ارتقای صنعت داشته باشید اعتماد به نفس بیشتری پیدا خواهید کرد و به انگیزه شبکه سازی در شما افزوده خواهد شد.
به دنبال نقاط اشتراک بگردید
هر فردی درون شبکه با شما یک خواسته، هدف یا علاقه مشترک خواهد داشت. برای یافتن این نقاط اشتراک می‌توانید سوالاتی کلی بپرسید، مکالمه را شکل بدهید و افراد را بیشتر بشناسید. ارتباط شما با همین مشترکات شروع خواهد شد.
شبکه سازی به شیوه‌های مختلفی امکانپذیر است اما رعایت برخی نکات میتواند شبکه سازی را با موفقیت بیشتری همراه کند
چگونه شبکه سازی را شروع کنیم؟
اینکه چطور شبکه سازی را شروع کنید بسیار مهم و تعیین‌کننده است اما متاسفانه اغلب افراد نسبت به این کار نگرانی‌های خاص خودشان را دارند. اگر شما از این دسته از افراد هستید پیش از قرار گرفتن در یک شبکه، مکالمه خود را تمرین کنید. لازم نیست حتما درباره کسب و کار خود صحبت کنید یا از همان ابتدا به دنبال توصیه‌های تخصصی باشید، یک احوال‌پرسی ساده هم میتواند در شروع کارتان را راه بیندازد.
اگر قصد پیوستن به یک شبکه را دارید…
اگر می‌خواهید به شبکه‌های حرفه‌ای یا هر نوع شبکه دیگر بپیوندید، به‌جای پذیرش سریع اولین گزینه، کمی وقت بگذارید و انتخاب‌های خود را بررسی کنید. حتی اگر علاقمند به پیوستن به یک شبکه خاص هستید حتما آن را بسنجید، بهتر است انتخاب شما هدفمند و در راستای نیازها و علایق شخصی شما باشد. بسیاری از سازمان‌ها، برای پیوستن به شبکه‌های خود، جلسه‌ای ویژه برای معرفی شبکه به اعضای جدید برگزار می‌کنند که می‌توانید قبل از عضویت در آن‌ها، ابتدا بررسی‌شان کنید.
اگر قصد شبکه سازی دارید…
مهم‌ترین نکته برای شبکه سازی، افزودن افراد مناسب است. مخاطبان مناسب میتواند رشد حداکثری ایجاد کند و فرصت‌های یادگیری را به وجود بیاورد. پیشنهاد می‌کنیم در شبکه سازی حرفه‌ای از 7 دسته افراد زیر دعوت کنید به شبکه بپیوندند:
- همکاران فعلی و همکاران سابق
- هم‌دانشگاهی‌ها و هم‌کلاسی‌ها با فیلد کاری مشابه
- اساتید و معلمان
- دوستان و اعضای خانواده با فیلد حرفه‌ای یکسان
- اعضای انجمن‌های صنعت مربوطه
- همتایان و همکاران در شبکه‌های اجتماعی حرفه‌ای مانند لینکدین
- استخدام‌کنندگان در زمینه تخصص شما
راهکارهایی برای بهبود شبکه سازی در کسب و کار
بهترین کار برای بهبود شبکه سازی، تمرین است. علاوه بر تمرین، مهارت‌هایی وجود دارد که آموختن آن‌ها میتواند برای شما راهگشا باشد:
- از قبل انتخاب کنید به دنبال کدام افراد هستید. شبکه سازی درباره ایجاد روابط است اما اغلب در همین مرحله به پایان می‌رسد و رابطه شکل نمی‌گیرد. اگر از قبل بدانید با چه افرادی می‌خواهید ارتباط برقرار کنید انتخاب‌های بهتر و روابط پایدارتری را برقرار خواهید کرد. تنها به دنبال افراد حرفه‌ای و شناخته‌شده نباشید، افرادی که با شما نقاط اشتراک بیشتری دارند گزینه‌های مناسب‌تری برای شبکه سازی محسوب می‌شوند.
- فرصت‌ها و موقعیت‌ها را به اشتراک بگذارید. بعد از آشنایی با فرد جدید با مهارت‌های منحصربه‌فرد، در صورت مواجهه، فرصت‌های شغلی مناسب او را برایش ارسال کنید حتی اگر مطمئن نیستید به آن‌ها نیاز داشته باشد. با این کار هم به ارتقای دیگران کمک می‌کنید و هم آن‌ها در مقابل موقعیت‌های کاری مناسب را برای شما خواهند فرستاد.
- شبکه سازی را در هر محیطی ادامه بدهید. لازم نیست حتما در یک رویداد یا جلسه اداری قرار بگیرید تا شبکه سازی کنید. در مهمانی، کافی‌شاپ، آسانسور محل کار یا حتی مترو نیز می‌توانید دوستانی پیدا کنید که با شما نقاط اشتراکی دارند و در آینده در کسب و کارتان موثر خواهند بود. همواره آماده آشنایی با افراد جدید باشید.
- بر روی زبان بدن خود کار کنید. علاوه بر استفاده از بیان تاثیرگذار و مکالمه‌های مناسب، شما به یادگیری زبان بدن و تغییر آن در خود نیاز دارید. حتی اگر بهترین جملات ممکن را بگویید اما حالت ایستادن شما دفاعی باشد آن‌طور که می‌خواهید نتیجه نخواهید گرفت. بنابراین سعی کنید حالتی پذیرنده و گشوده داشته باشید و لبخند بزنید.
جمع‌بندی
شبکه تنها به گروههای حرفه‌ای و تخصصی محدود نمی‌شود. درواقع هر جمعی با هر موضوعی و هر بهانه‌ای که گرد هم جمع می‌شوند، یک شبکه را تشکیل داده‌اند. اما شبکه سازی به‌صورت حرفه‌ای در کسب و کارها مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مقاله تلاش کردیم اهمیت شبکه سازی برای کسب و کارها را بررسی کنیم. می‌توانید پرسش‌های خود را در انتهای مقاله از ما بپرسید.
منابع:
- betterup.com
- businessofanimation.com
- investopedia.com
- MichaelPage.com