امروزه پیشرفت‌های تکنولوژی تقریباً در تمام جنبه‌ها و فعالیت‌های روزانه مشاغل رخنه کرده است و به این ترتیب، وجود متخصصان فناوری اطلاعات در همه کسب‌وکارها و سازمان‌ها ضروری است. پایگاه‌های داده اکنون می‌توانند حجم زیادی از اطلاعات را ذخیره کنند، ارتباطات آنی هستند و تلفن‌های هوشمند کاری بیشتر از اینکه افراد را قادر به صحبت با یکدیگر کنند، انجام می‌دهند. این نرخ رشد فزاینده به متخصصان فناوری اطلاعات بیشتر و با آموزش‌های ویژه برای طراحی، نگهداری، آموزش و پشتیبانی از سیستم نیاز دارد.
متخصصان فناوری اطلاعات، نقش مهمی در IT سازمان‌ها و برآوردن نیازهای فنی کارکنان سازمان ایفا می‌کنند. کارشناس فناوری اطلاعات یک متخصص فنی است که مسئولیت پیاده‌سازی، نظارت و نگهداری سیستمهای فناوری اطلاعات را بر عهده دارد. شرح وظایف متخصص IT، شامل تخصص تجزیه و تحلیل شبکه، مدیریت سیستم، تضمین امنیت اطلاعات، ممیزی فناوری اطلاعات، مدیریت پایگاه داده و مدیریت وب است.
در این مقاله به معرفی کارشناس فناوری اطلاعات، شرح وظایف و مهارت‌های مورد نیاز برای فعالیت در این حوزه می‌پردازیم. اگر به این شغل علاقه دارید، تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
کارشناس فناوری اطلاعات کیست؟
کارشناس فناوری اطلاعات که به عنوان کارشناس IT نیز شناخته میشود، یک نیروی پشتیبان برای واحد فناوری اطلاعات و کاربران واحدهای دیگر است که از فعالیت درست سختافزار و نرمافزار رایانهها و همچنین شبکهها و سرورها اطمینان حاصل میکند.
کارشناس فناوری اطلاعات به عنوان کارشناس فنی برای توسعه، پیاده‌سازی، مدیریت و پشتیبانی سیستم‌ها و شبکهها فعالیت میکند. آنها رویکردهای جدید و پیشرفته IT را برای ارائه خدمات فناوری اطلاعات ارزیابی می‌کنند و به برنامه‌ریزی و اجرای فرایند تست و بهینه‌سازی عملکرد سیستم‌ها، شبکهها و داده‌ها می‌پردازند.
کارشناس فناوری اطلاعات می‌تواند نرمافزارهای مورد نیاز کاربران را نصب کند، شبکهها و پایگاه‌های داده را پیکربندی و در حل مشکلات فنی رایانهای به کاربران نهایی کمک کند. در کل کارشناسان IT تمایل دارند روی یک یا چند حوزه از فعالیت‌های پشتیبانی IT تمرکز کنند؛ مانند امنیت اطلاعات، مدیریت پایگاه داده یا نگهداری سرور. این نقش مستلزم آشنایی گسترده با فرآیندها و رویه‌های فناوری اطلاعات، ارتباطات مؤثر و ارتقاء مداوم دانش در حوزه IT است.
شرح وظایف کارشناس فناوری اطلاعات
متخصصان فناوری اطلاعات ، سیستمهای رایانهای یک سازمان را حفظ و نگهداری کرده و عملکرد آنها را بهبود میبخشند تا اطمینان حاصل شود که همه کارکنان به نرمافزارهای موردنیاز برای انجام کار خود دسترسی دارند و اطلاعات مهم سازمان امن باقی میمانند.
کارشناس فناوری اطلاعات اغلب دارای وظایف زیر است:
نصب و پیکربندی شبکهها
بسیاری از متخصصان فناوری اطلاعات مستقیماً با سرورها و شبکه‌های سازمان کار می‌کنند و وظایف مربوط به راه‌اندازی، بهبود و نگهداری را انجام می‌دهند. یک کارشناس فناوری اطلاعات اطمینان می‌دهد که کارمندان می‌توانند با موفقیت به شبکه‌های داخلی و خارجی متصل شوند و همیشه به داده‌های تجاری دسترسی داشته باشند. آنها همچنین می‌توانند تنظیمات امنیتی شبکه را پیکربندی و دستگاه‌های جانبی مانند چاپگرها و اسکنرها را، که توسط چندین کاربر استفاده می‌شوند، به یکدیگر متصل کنند.
مدیریت پایگاه‌های داده
کارشناسان IT ، معماری پایگاه داده یک سازمان را به گونه‌ای می‌سازند که داده‌ها به درستی ذخیره شده و به راحتی قابل دسترسی باشند. این کار می‌تواند شامل راه‌اندازی پروتکل‌های ذخیره‌سازی و بازیابی اطلاعات، تنظیم مجوزها، حفظ امنیت و یکپارچگی داده‌ها در انتقال‌ها، پشتیبان‌گیری و استفاده روزمره باشد. کارشناس فناوری اطلاعات از تخصص خود در برنامه‌ها و زبان‌های پایگاه داده برای پشتیبانی از دسترسی به پایگاه داده‌ها در سطح سازمانی استفاده میکند.
مدیریت پایگاه داده‌های سازمان، یکی از مهمترین وظایف یک کارشناس IT در سازمان است که از طراحی تا حفظ امنیت و دسترسی پایگاه داده‌ها را در بر می‌گیرد.
ارائه خدمات پشتیبانی
کارشناس فناوری اطلاعات به طور مستقیم از همه کاربران سازمان پشتیبانی میکند. این پشتیبانی می‌تواند شامل کمک به راه‌اندازی یک سختافزار یا نرمافزار، تشخیص مشکلات اتصال یا دسترسی به داده‌ها، پاسخ به سؤالات مربوط به سختافزار یا نرمافزار و کمک به کاربران برای دسترسی به درایوها و دستگاه‌های مشترک باشد. در برخی از سازمان‌ها، ممکن است یک متخصص فناوری اطلاعات به طور متمرکز برای پشتیبانی از پرسنل و تکنسین‌ها اختصاص داده شود.
مدیریت امنیت اطلاعات
کارشناس IT، مسئولیت حفظ امنیت اطلاعات را در سراسر سازمان برعهده دارد و این هدف را به شیوه‌های مختلف به انجام می‌رساند؛ از جمله نظارت بر گزارش‌های دسترسی و ایجاد رویه‌های امنیتی پایگاه‌های داده. همچنین ممکن است برنامه‌های آنتی ویروس را در سیستمهای رایانهای راه‌اندازی کنند، سیاست‌هایی را برای امنیت ایمیل ایجاد کرده و بازرسی‌های دوره‌ای داده‌ها و پشتیبان‌گیری را برای جلوگیری از سرقت اطلاعات و دسترسی غیرمجاز انجام دهند.
عیب‌یابی سیستم‌ها و سخت‌افزارها
کارشناسان فناوری اطلاعات با عیب‌یابی سیستم‌ها و سخت‌افزارها، به‌ویژه پس از انتقال سرور یا به‌روزرسانی در سطح سازمان، از واحد فناوری اطلاعات و واحدهای مرتبط پشتیبانی می‌کنند. یک متخصص IT، مشکلات مربوط به سختافزار یا نرمافزار جدید را شناسایی میکند تا به سرعت آن مشکلات را حل و از ایجاد تاخیر جلوگیری کند. همچنین ممکن است کارشناس فناوری اطلاعات گزارش‌هایی را در مورد مسائل سخت‌افزاری و نرم‌افزاری سازمان تهیه و به مدیر فناوری اطلاعات ارائه کند.
از دیگر وظایف کارشناس IT در سازمان‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نظارت بر گواهینامه‌های امنیتی و مطابقت سازمان با الزامات آن
- کمک به وظایف مدیریت شبکه
- نگهداری و پشتیبان‌گیری از سرورهای داخلی
- نگهداری سیستمهای مخابراتی و وب
- و…
مهارت های کارشناس فناوری اطلاعات
یک کارشناس فناوری اطلاعات از اقدامات مختلف مرتبط با فناوری اطلاعات مانند نصب، پیکربندی و نگهداری پایگاه‌های داده، سرورها و نرم‌افزارها پشتیبانی می‌کنند. موارد زیر از مهمترین مهارت‌هایی هستند که یک کارشناس IT باید به آنها تسلط داشته باشد:
- پیکربندی سختافزار و نرمافزار: کارشناس فناوری اطلاعات به دانش زیادی در مورد پیکربندی سختافزار و نرم افزار برای سرورها، شبکهها، رایانهها و تجهیزات جانبی نیاز دارد.
- امنیت اطلاعات: فعالیت در حوزه کارشناس IT مستلزم آشنایی گسترده با شیوه‌ها و رویه‌های امنیت اطلاعات برای محافظت از داده‌های سازمان در برابر نفوذ است.
- مهارت‌های حل مسئله: متخصصان فناوری اطلاعات شبکهها، رایانهها و دستگاه‌ها را عیب‌یابی می‌کنند، بنابراین آنها حل‌کننده‌های خلاق و فنی عالی هستند.
- مهارت‌های ارتباطی: داشتن مهارت‌های ارتباط نوشتاری و کلامی مؤثر در این نقش از اهمیت زیادی برخوردار است؛ زیرا کارشناس فناوری اطلاعات مستقیماً با کاربران و پرسنل واحد فناوری اطلاعات باید در ارتباط باشد.
- مدیریت زمان: یک کارشناس IT با وظایف و مسئولیت‌های مختلفی مواجه است و بنابراین باید بتواند به طور موثر، برنامه‌های خود را اولویت‌بندی و مدیریت کند.
تحصیلات مورد نیاز برای کارشناس فناوری اطلاعات
در عصر تکنولوژی پیشرفته امروز، هر سازمانی که از رایانه در انجام فرایندهای خود استفاده میکند، برای مقابله با مشکلاتی که قطعاً رخ خواهد داد، نیاز به یک متخصص فناوری اطلاعات دارد.
بسیاری از داوطلبان شغل کارشناس IT دارای مدرک لیسانس در یک رشته فنی مانند علوم کامپیوتر، فناوری اطلاعات یا مهندسی کامپیوتر هستند. برخی از متخصصان فناوری اطلاعات ممکن است دارای مدرک کارشناسی ارشد در علوم کامپیوتر، فناوری اطلاعات، مهندسی کامپیوتر یا امنیت سیستم اطلاعات باشند که دانش پیشرفته یا تخصصی فرد را نشان می‌دهد.
بسیاری از کارشناسان فناوری اطلاعات، گواهینامه‌ها و آموزش‌های تخصصی IT را دنبال می‌کنند؛ از جمله CompTIA Security+، حسابرسی سیستمهای اطلاعاتی (CISA) و Cisco Certified Network Associate (CCNA Security). با این وجود ممکن است در برخی از سازمان‌ها، برای کار با تجهیزات اختصاصی یا نیازهای منحصر به فرد IT، آموزش در حین کار مورد نیاز درنظر گرفته شود.