«تحول دیجیتال و آینده کسبوکارها» عنوان رویدادی بود که سوم خرداد 1402 به میزبانی کانون مهندسین فارغالتحصیل دانشکده فنی دانشگاه تهران، در محل پردیس 2 این دانشکده برگزار شد. در این رویداد که با حضور جمعی از فارغالتحصیلان رشتههای مهندسی، دانشجویان این دانشکده و مدیران سازمانها برگزار شد، فرید فولادی رئیس هیئتمدیره همکاران سیستم به بیان و تعریف تحول دیجیتال، مهمترین اصول پیادهسازی آن و راهی که در این زمینه پیشروی کسبوکارها است، پرداخت.
در ابتدای این رویداد، فرید فولادی با اشاره به تعریف مفهوم تحول دیجیتال گفت: همه ما باید بدانیم تحول دیجیتال یک مفهوم صرفا فنی نیست، هر چند که از مباحث تکنیکال منشعب شده است، اما موضوع اصلی آن IT یا متخصصان آن نیست؛ بلکه بیشتر به مدیران عامل و ارشد سازمان ارتباط دارد و در این زمینه، مسئولیت اصلی را آنها برعهده دارند. درواقع تحول دیجیتال در مورد انسانها است، نه در مورد فناوری و تکنولوژی.
فناوری ابزار این کار است و به ما جهت میدهد. از این رو برای هر پروژهای که آغاز میکنیم در ابتدا باید انسانها، سازمان و کارکنان ما تغییر کنند.
فولادی در ادامه افزود: با توجه به تغییراتی که تحول دیجیتال در پی دارد، سوال این است که کدام گروه از کسبوکارها بعد از این تحول، ماندگار میمانند و کدام گروه از بین میروند؟ پاسخ این است که هر گروهی که تحول دیجیتال را بهتر درک کند، میتواند از آن بهره ببرد. بنابراین تمامی کسبوکارها در بخشهای مختلف حتی خود کسبوکارهای حوزه IT و شرکتهایی مانند گوگل، در معرض این تحول قرار دارند. برای نمونه میتوان به ChatGPT اشاره کرد که این روزها به عنوان رقیبی جدید برای گوگل محسوب میشود.
فولادی در بخش دیگری از صحبتهای خود به اهمیت روزافزون داراییهای نامشهود سازمان اشاره کرد. به گفته وی، اهمیت این داراییها نسبت به داراییهای فیزیکی و مشهود، روزبهروز در حال افزایش است. به طوری که براساس بررسی S&P500 در سال 1975 ، حدود 75 درصد از داراییهای سازمانها مشهود بوده است. این در حالی است که در سال 2020 این میزان به 10 درصد کاهش یافته و 90 درصد باقیمانده مربوط به داراییهای نامشهود هستند که از جمله آنها میتوان به ارزش برند، دادههای سازمانها و اختراعات آنها اشاره کرد.
در حال حاضر، ارزش داراییهایی نامشهود سازمانها حدود 21 تریلیون دلار تخمین زده شده است. همچنین براساس یک بررسی دیگر، حجم دادههایی که تولید میشود از 33 تریلیون گیگابایت در سال 2018 به 175 تریلیون گیگابایت در سال 2025 خواهد رسید؛ اما این دادهها به خودی خود کم ارزش هستند و باید روی آنها فعالیتهایی انجام شود.
رئیس هیئت مدیره همکاران سیستم در بخش دیگری از صحبتهای خود از همهگیری کرونا به عنوان شتابدهنده موضوع تحول دیجیتال در دنیا، به خصوص در صنعت خردهفروشی یاد کرد و سپس به بیان مثالهایی از کاربرد فناوریهای دیجیتال در خردهفروشیهای مطرح دنیا از جمله نایکی و آیکیا پرداخت که چگونه از فناوریهای مختلف از جمله هوش مصنوعی، واقعیت مجازی، تحلیل داده و…. در بهبود کسبوکار خود استفاده کردهاند.
فولادی در بخش دیگر صحبتهای خود، به نرخ بالای شکست اجرای پروژههای تحول دیجیتال در سازمانها اشاره کرد؛ به گفته وی 70 درصد پروژههای تحول دیجیتال با شکست مواجه میشوند. هرچند که تجربه نشان داده است بعد از گذشت مدتی، نرخ شکست این پروژهها کاهش مییابد و سازمانها یاد میگیرند چگونه از این فناوریها استفاده کنند.
برای جلوگیری از شکست این پروژهها، باید مجموعهای از اصول رعایت شوند. اولین اصل داشتن یک چشمانداز عمیق و درست از چیزی که سازمان باید به آن برسد، است. این چشمانداز از دانش و سوادی که ما در مورد فناوریهای تحول دیجیتال داریم، نشات میگیرد و باید مرحله به مرحله پیش برویم.
در ابتدا قرار نیست به تمام آن چیزی که در نظر گرفتهایم برسیم، بلکه به مرور زمان و با افزایش دانش و تجربه ما این موفقیت حاصل میشود.
فولادی افزود: در گام بعدی باید نسبت به تغییر فرایندها اقدام کرد. باید بدانیم هر کدام از این فناوریها باعث تغییر فرایندهای ما میشود. در واقع صحبت بر سر بهکارگیری یک فناوری نیست، بلکه این فناوریها؛ فرایندها و نحوه انجام کارها را در سازمان تغییر میدهند. در مرحله بعد باید ساختار سازمانی را اصلاح کنیم؛ ممکن است نیاز باشد که واحدهای سازمانی را تغییر دهیم.
یکی از مهمترین اصول، درگیر شدن کارکنان و مشتریان در تحول دیجیتال است. موضوع مدیریت تغییر بسیار اهمیت دارد، چرا که ما اینجا در مورد تغییر رفتار انسانها صحبت میکنیم و این بسیار کار مشکلی است. بنابراین صرف بهکارگیری فناوری مهم نیست، مهم این است که کارکنان و مشتریان ما چگونه از این فناوریها استفاده میکنند و چه فرایندهایی تغییر پیدا میکند.
در اینجا ضرورت دارد که بتوانیم از نیروهای جوان و مستعد که آشنایی بیشتری با فناوریهای مختلف دارند، در اجرای تحول دیجیتال استفاده کنیم. به گفته فولادی یکی دیگر از اصول مهم این است که ما روی یک فناوری سرمایهگذاری کنیم که درست و مطمئن باشد. بنابراین نباید در بهکارگیری فناوری تصمیمات هیجانی اتخاذ کنیم.
اصلیترین تکنولوژیهای تحول دیجیتال و مزایا و کاربردهای هر کدام از آنها موضوع دیگری بود که رئیس هیئت مدیره همکاران سیستم به آنها اشاره کرد. به گفته وی، فناوریهایی از قبیل 5G، هوش مصنوعی، RPA & MANUFACTURING، رایانش ابری، اینترنت اشیاء و تکنولوژی 3D PRINTING از مهمترین و پایهایترین فناوریهای تحول دیجیتال محسوب میشوند.
فولادی با تاکید بر برخی از این فناوریها از جمله رایانش ابری، آن را یک فناوری تحول آفرین توصیف کرد که میتواند مزایای زیادی برای کسبوکارها داشته باشد.
از جمله مهمترین مزایای رایانش ابری امنیت بالای دادهها است. چرا که سازمان ارائهدهنده این فناوری، با داشتن نیروهای متخصص و زیرساختهای قوی و کارآمد، بهتر از سازمانهای سرویسگیرنده میتواند امنیت دادهها را تضمین کند.
هوش مصنوعی فناوری دیگری بود که به گفته فولادی در آینده شاهد تاثیرات بیشتر آن بر روی زندگی انسانها و محیط کسبوکار خواهیم بود.
لازم به ذکر است که در پایان این رویداد، نشست پرسش و پاسخ برگزار شد که در آن حاضرین سوالات و چالشهای خود را در خصوص تحول دیجیتال مطرح کردند و رئیس هیئت مدیره همکاران سیستم به آنها پاسخ داد.